Redactie Schoolkind 4 jul 2021, 16:23

Leestijd: 5 minuten

Wat kinderen leren van zakgeld

Zakgeld, kleedgeld, bijbaantje: er is geen betere manier voor je kind om te leren met geld om te gaan. Met wat hulp van jouw kant natuurlijk. Maar hoeveel zak- of kleedgeld krijgen kinderen gemiddeld? En hoeveel mogen ze bijverdienen? Handige feiten.

Zakgeld, een onmisbare leerschool

Wanneer beginnen?

Pedagogen vinden 6 jaar de beste leeftijd om met zakgeld te beginnen, omdat kinderen dan op school al met rekenen bezig zijn en een beetje weten hoe je geld telt. Toch blijkt uit onderzoek dat bijna de helft (45 procent) van alle 5-jarigen al zakgeld krijgt: gemiddeld € 0,50. Uiteraard kun je als ouder het beste inschatten wanneer jouw kind hieraan toe is. Het ene kind is met 4 jaar al aan het rekenen met 20- en 50-munten, het andere is daar pas op z’n zevende aan toe. Bijna 20 procent van de 10-jarigen krijgt nog helemaal geen zakgeld, omdat hun ouders zeggen dat hun kind nog niet met geld bezig is. Maar ook al hoeft je kind niets van zijn zakgeld te betalen, door het te beheren en uit te geven, leert hij wel veel over de waarde van geld. Zakgeld is dus hoe dan ook een aanrader.

Hoeveel?

Natuurlijk bepaal jij zelf hoeveel zakgeld je kind krijgt. Het bedrag is mede afhankelijk van wat je kind er mee mag of moet doen. Geen idee wat je moet geven? De Zakgeld Calculator geeft een goede indicatie van het bedrag per leeftijd.

Wat doen ze ermee?

Eén op de drie kinderen is helemaal vrij in het besteden van zijn zakgeld. Een gemiste kans: kinderen moeten leren dat een bepaald gedeelte van het geld bedoeld is om te sparen, een deel vrij besteedbaar is en een deel apart gelegd moet worden voor uitgaven als cadeautjes. Zo leren ze planmatig met geld om te gaan, en wat het verschil is tussen iets nodig hebben en iets kopen wat je leuk vindt.

Heeft je kind ergens lang voor gespaard, dan kun je hem best helpen door voor het laatste stukje wat bij te dragen. Maar bedenk dat hij juist van sparen leert wat het verschil is tussen goedkope en duurdere dingen.

Tips

• Geef het zakgeld op een vaste dag in de week
• Bespreek samen wat je kind ermee mag en moet doen
• Spring niet te snel bij met geld bijleggen
• Gebruik (het inhouden van) zakgeld nooit als straf of beloning. Jij krijgt ook niet minder salaris als je eens wat minder presteert op je werk

Kleedgeld

Wanneer beginnen?

Afhankelijk van de behoeften van je kind, kun je hem vanaf het moment dat hij naar de middelbare school gaat naast zakgeld ook kleedgeld geven. Sommige kinderen vinden het met 13 jaar (en lang daarna) nog wel prima om samen te shoppen of te zien waar hun ouders mee thuiskomen.

Hoeveel?

Uit Nibud-gegevens blijkt dat kleding voor jongens van 12 jaar en ouder minimaal 55,50 euro per maand kost. Voor meisjes is dit 51,50 euro per maand. Het gaat hier om alle kleding: van sokken, ondergoed tot een winterjas.

Wat doen ze ermee?

Het leereffect van kleedgeld is misschien nog wel groter dan dat van zakgeld. Als je al je geld uitgeeft aan een designertas en je scheurt even later uit je favoriete broek, dan duurt het een tijd voordat je een nieuwe kunt kopen. Dat overkomt je maar één keer.

Met kleedgeld kunnen pubers leren hun eigen stijlwensen af te stemmen op hun budget, zonder bemoeienis van hun ouders. En dat doen ze vaak op verrassend creatieve wijze. Bijvoorbeeld door één duurder, maar goed te combineren kledingstuk te kopen en dat aan te vullen met goedkope kledingstukken, bijvoorbeeld van de tweedehandswinkel of uit de uitverkoop. Veel ouders spreken af dat zij nog wel kostbare kledingstukken betalen als een winterjas, één of twee paar goede schoenen en eventueel sportkleding.

Tips

• Zet samen op papier welke kledingstukken er van het kleedgeld gekocht moeten worden
• Bepaal wat deze ongeveer kosten
• Spreek af wanneer dit ongeveer gekocht moet worden
• Spring niet te snel bij: dan gaat het leer-effect verloren

Kijk hier voor nog meer tips over het geven van kleedgeld.

Bijbaantje

Wanneer beginnen?

Een bijbaantje is het aanmoedigen waard. Behalve dat je kind er meer door te besteden heeft, is het goed om te leren hoe het bedrijfsleven werkt, voor het opbouwen van een cv en om mensenkennis op te doen. Bovendien maakt zelf verdiend geld je nog bewuster van de waarde ervan. Kinderen van 13 mogen een bijbaantje hebben. Ze mogen folders rondbrengen, fruit plukken, in een winkel helpen en auto’s wassen. Ze mogen echter nog niet achter de kassa staan, in de bediening werken of aan de lopende band staan in een fabriek. 1 op de 3 kinderen van 13 en 14 heeft zo’n soort baantje. In de groep van 15 – 17 werkt meer dan de helft naast school.

Hoeveel verdient het?

Benieuwd wat je kind aan z’n baantje over kan houden en hoeveel hij mag werken. Kijk dan hier.

Waar moet je op letten?

Wees alert op de werktijden van je kind, het salaris, het minimum- en het maximumbedrag dat hij mag bijverdienen (zie ook www.rijksoverheid.nl). Leg je kind het verschil uit tussen netto- en brutoloon, en help hem zich te informeren over zijn rechten en plichten. Zwartwerken bijvoorbeeld is volgens de wet verboden en kan vervelende gevolgen hebben voor werknemer en werk-gever. Zie voor rechten en plichten www.fnv.nl. Bespreek daarnaast met je kind wat hij met zijn eigen geld gaat doen. Mag hij het besteden zoals hij wil of moet hij van jullie bijvoorbeeld een deel sparen?

Bron: Nibud