Merel Schut School 13 dec 2019, 11:06

Leestijd: 4 minuten

Schokkende WhatsApp video’s circuleren onder scholieren: wat kun je als ouder doen?

In WhatsAppgroepen van scholieren blijken schokkende video’s met kinderporno, wraakporno en geweld te circuleren. Deze akelige WhatsApp video’s leiden niet zelden tot slapeloze nachten en emotionele afstomping onder pubers. Wat kun je als ouder doen als je dit signaleert bij je kind? Dat vroegen we aan opvoedkundige Marina van der Wal.

WhatsApp video’s van scholieren

Op Videoland is de documentaire ‘Wat scholieren delen in appgroepen‘ te zien. Dit gaat over onderzoek van RTL Nieuws naar het deelgedrag van scholieren op WhatsApp. Een journalist wist zich toegang te verschaffen tot tientallen WhatsAppgroepen van scholieren. Deze kinderen waren tussen de twaalf en zestien jaar oud en blijken schokkende beelden te delen. Het gaat om groepen waar soms wel honderd scholieren in zitten. In de documentaire komen ook scholieren zelf aan het woord over dit gedrag op WhatsApp.

Onthoofdingen en seksueel geweld

In de documentaire is te zien dat er akelige WhatsApp video’s circuleren onder pubers. Zo komen onthoofdingsvideo’s van IS en slachtpartijen van Boko Haram voorbij in de WhatsAppgroepen. Er worden naaktfoto’s of -video’s van klasgenootjes of willekeurige meisjes en jongens gedeeld. Er kwam zelfs kinderporno voorbij met een video van een peuter die wordt misbruikt door een oudere man. Daar werd door de scholieren lacherig over gedaan. Ook worden antisemitische en racistische uitingen gedeeld.

Het maken van stickers in WhatsApp is ook populair onder scholieren maar wordt ook misbruikt voor schokkende doeleinden. Er worden afbeeldingen gemaakt van overleden mensen, zoals Anne Faber of Nicky Verstappen. Maar er gaan ook stickers rond met racistische uitingen.

Hoe heb je als ouder invloed?

De beelden en foto’s worden (al dan niet automatisch) opgeslagen op de smartphones van pubers. Het delen van zulke schokkende WhatsApp video’s zou voortkomen uit een puberale drang om grenzen op te zoeken. Maar hoe heb je als ouder grip op het smartphone-gedrag van je puber?

Opvoedkundige Marina van der Wal wil benadrukken dat we het onderwerp niet groter moeten maken dan het is. Het gaat om excessen, vindt ze. ”Het gebeurt wel en ouders maken zich zorgen. Maar ik zie zo’n vijftienduizend ouders per jaar en tweederde zegt zelf niet te weten hoe de social media werken die hun kind gebruiken. En daar begint het wel mee.”

Ze heeft als tip om je kind regelmatig te vragen hoe de dag online was. ”We zijn gewend om kinderen te vragen hoe het op school was of op de sportclub. Maar vraag eens hoe het online was. Hebben ze nog iets leuks gezien?” Zo schep je een open omgeving waarin je kind zich veilig voelt om te vertellen wat misschien niet leuk was online.

Marina: ”Ouders vertellen kinderen vaak waarom ze social media niet leuk vinden. Als je dat drie keer doet, heb je het contact afgekapt als je kind in de shit zit door iets wat online gebeurt. Er is namelijk ook veel leuks online maar ouders benadrukken vaak bij hun kind wat er allemaal niet goed is.”

Het puberbrein is gevoelig voor heftige dingen

Pubers zijn bovendien gevoelig voor heftige dingen, zegt Marina. ”Door hun puberbrein denken ze niet verder dan de volgende pauze. Ze realiseren zich dus niet dat een naaktfilmpje lange termijn gevolgen kan hebben voor een ander. Of dat een afbeelding van een overleden persoon bij de familie terecht kan komen en dat dit kwetsend kan zijn.’‘

Volgens Marina horen kinderen thuis van hun ouders te leren dat je soms om dingen mag gniffelen maar dat dingen soms echt niet kunnen.

Ze is geen voorstander van ouders die de smartphone van hun kind controleren, om te zien wat een kind online doet. ‘‘Dat vind ik echt indruisen tegen de rechten van de mens en het kind. Ik snap wel dat ouders het doen als ze zien dat hun kind niet bestand is tegen de online verlokkingen. Als je kind weinig weerstand heeft en moeilijk nee kan zeggen, heeft het een steuntje in de rug nodig. Dit gaat niet alleen over gedrag maar ook over het zelfvertrouwen van een kind.”

Lees ook:

• Jongeren mediavaardig, weinig bewust mediagedrag
• Tiktok – dit is wat jouw kinderen zien en doen op de razend populaire app
• Instagram komt met een nieuwe functie om online pesten tegen te gaan