Redactie Lichaam 21 jun 2018, 09:18

Leestijd: 3 minuten

Brandwonden: beter voorkomen, dan genezen

Brandwonden; helaas lopen heel wat kinderen deze op na een ongeluk met kaarsen of tijdens het koken. Wat kun je doen om dit te voorkomen? En wat doe als je kind toch een brandwond oploopt? Kees Meijer van Consument en Veiligheid vertelt waar je als ouder op kunt letten.

Welke kleding gaat onmiddellijk in vlammen op?

‘Na Volendam is iedereen gaan roepen hoe gevaarlijk synthetische kleding is. Dat is natuurlijk waar, maar katoen is ook gevaarlijk. Plantaardige vezels (katoen) zijn makkelijker ontvlambaar dan dierlijke vezels (wol). Synthetische vezels (nylon, acryl) zijn moeilijk ontvlambaar, maar smelten snel en die druppels kunnen brandwonden veroorzaken. Mengvezels zijn het gevaarlijkst. Gaat een truitje van bijvoorbeeld viscose en katoen in de fik, dan geeft dat brandwonden én wonden van de smeltdruppels.’

Dus kinderen een wollen vest laten dragen is het veiligst?

‘Het kan doorslaggevend zijn of iemand een wollen of een katoenen trui draagt. Maar minstens zo belangrijk is de manier waaróp de kleding gedragen wordt. Zeker tijdens het koken, want dan vinden de meeste ongelukken plaats. Wijdvallende kleding bijvoorbeeld vat eerder vlam dan nauwsluitende kleding. Grote plooien werken – doordat er makkelijk zuurstof bij kan komen – als schoorstenen waardoor de vlammen zich razendsnel verspreiden. Daarbij komt een wijde mouw makkelijker met een gaspit in aanraking dan eentje die strak om de arm zit.’

Waarom wordt makkelijk ontvlambare kleding niet uit de winkel gehaald?

‘Er is gekeken of er een keurmerk voor kleding kan komen, maar dat gaat niet. Mensen willen mooie kleding en niet alleen maar verantwoorde spullen. Biedt Nederland die mooie kleding niet meer, dan reizen we wel af naar Antwerpen. Alleen het ontwerp van een kinderpyjama is aan eisen gebonden, al sinds de jaren negentig. Die moet gemaakt zijn van moeilijk ontvlambaar materiaal. Is dit niet het geval, dan staat het op het etiket.’

Waar moet nog meer op gelet worden als er kinderen in huis rondrennen?

‘Naast alertheid tijdens het koken, is het ook goed nog eens na te lopen waar de kaarsen in het huis staan. Probeer ze niet neer te zetten in ruimten waar kinderen spelen, of laat ze in ieder geval niet branden op het moment dat de kinderen nog in de kamer zijn.’

Ondanks deze adviezen, gaat het in sommige gevallen toch mis. En wat dan?

Volgens Hein Zoete van de Brandwonden-stichting in Beverwijk is water altijd het allerbelangrijkste.

Moeten we het slachtoffer direct onder een koude douche zetten?

‘Stromend water is inderdaad goed, maar pas op met te koud water. Het is effectiever lang en lauw te koelen, dan kort en ijskoud. Door te koud water kan iemand onderkoeld raken.’

En daarna een verzachtende zalf erop?

‘Smeer nooit zalf op een wond! Echt, doe het niet, het verergert de zaak alleen maar. Bij een eerstegraads verbranding mag het. De huid is dan vergelijkbaar met de huid na zonverbranding en geneest zelfs met paardenstront. In dat geval kan een verzachtende crème geen kwaad. Heb je een brandwond, dus een tweede- of derdegraads verbranding, smeer dan alsjeblieft nooit iets op de wond. Een open wond is extreem gevoelig voor bacteriën en de meeste huismiddeltjes zijn niet steriel. Bovendien zijn de middeltjes die helpen alleen via de arts verkrijgbaar en niet bij de gewone drogisterij. Ten slotte is het voor een arts lastig te beoordelen hoe ernstig de situatie is als de wond vol zalf zit. Hij moet de wond dan eerst schoonmaken. Verbinden kan met een steriel verband of bij grotere brandwonden met een schoon laken.’ l

Preventie

• Draag nauwsluitende kleding
• Draag bij voorkeur dierlijke vezels (wol)
• Laat geen brandende kaarsen staan in ruimten waar kinderen spelen

Wanneer het misgaat

• Doof vlammen met water of een blusdeken
• Scherm het gezicht van het slachtoffer af
• Begin direct met koelen
• Koel tenminste vijf minuten
• Koel met lauw en niet met ijskoud water
• Laat een arts ingebrande kleding verwijderen, maar doe dit nooit zelf
• Smeer niets op de wond