Lauren Siemerink Ouderschap Vandaag, 15:02

Leestijd: 8 minuten

BSO, werk, haast: Iris (38) had er genoeg van en koos radicaal voor haar gezin

‘Het is maar zo’n korte tijd dat je je kindjes écht dichtbij je hebt.’ Met die realisatie besloot Iris (38) haar baan op te zeggen om de laatste jaren voor de basisschool volledig met haar jongste (1,5) door te brengen. Geen race meer tussen werk, opvang en school, maar bewust aanwezig zijn thuis.

In de ogen van de maatschappij lijkt het soms onmogelijk om het goed te doen. Werk je parttime of helemaal niet, dan ben je niet ambitieus genoeg. Werk je fulltime, dan doe je je kinderen tekort. In columns en opiniestukken krijgen thuisblijfmoeders dan ook regelmatig kritiek: ze zouden niet financieel onafhankelijk zijn, hun talenten verspillen en onvoldoende bijdragen aan de economie. Maar wat als tijdelijk niet werken juist een bewuste keuze is? Wat als echte emancipatie gaat over de vrijheid om te kiezen wat past bij jou en je gezin? En wat als nabijheid in de eerste jaren van je kinderen misschien wel de grootste investering in hun toekomst is?

De keuze

Samen met haar partner Menno heeft Iris drie kinderen: Roos (7), Pim (5) en Joep (1,5). Tijdens haar laatste zwangerschapsverlof ervaarden Menno en Iris hoeveel rust er in huis was toen ze niet constant hoefde te schakelen tussen werk en gezin. Samen besloten ze daarom de mogelijkheid te onderzoeken om tijdelijk te stoppen met werken. Hoewel het in dit geval Iris is die de keuze maakt om tijdelijk fulltime bij de kinderen te zijn, geldt hetzelfde in principe ook voor vaders: ook zij kunnen ervoor kiezen deze fase volledig met hun kinderen door te brengen.

Nadat Iris terugkeert op haar werk – ze is dan kwaliteitsmanager en bestuursondersteuner bij Landelijk
Centrum Studiekeuze – ervaart ze dat de combinatie werk en gezin steeds meer gaat knellen. “Ik dacht: dit is dus wat er van je verwacht wordt. Kinderen krijgen, allebei werken, alles door laten draaien, continu
haasten. Maar is dat eigenlijk wel wat ík wil?” Die vraag bleek het startpunt van een zoektocht naar een andere invulling van het gezinsleven. Iris benadrukt dat haar keuze niet voortkomt uit ontevredenheid, maar vanuit een verlangen om in deze bijzondere fase van haar leven bewust meer aanwezig te zijn voor haar kinderen. “Ik vond mijn werk echt leuk, maar mijn kinderen zijn leuker.”

Rustpunt

Wanneer ik Iris spreek, aan de keukentafel van haar huis, ervaar ik meteen een kalmte. De oudste kinderen spelen buiten, de jongste dartelt in de tuin met zijn vader. In de oven rijst een zelfgebakken brood. Ondanks de bedrijvigheid voelt het huis als een rustpunt. Iris vertelt: “Toen ik nog werkte, lukte het me wel om alle ballen in de lucht te houden, maar het haasten van meeting naar BSO, het continue schakelen, ‘s avonds je laptop nog openklappen omdat de kinderen eerder opgehaald moesten worden gaf me het gevoel altijd ergens anders te zijn met mijn hoofd.”

Ze verlangde naar de rust die zo voelbaar was tijdens haar verlof: altijd boodschappen in huis, eten dat op
tijd op tafel staat, geen gedoe met halen en brengen. Die rust brengt ze ook over op haar kinderen. “Op
school moeten ze al zoveel. Ik gun ze thuis een rustige plek waar ze weer even tot zichzelf kunnen komen,
voordat ze weer door gaan naar zwemles, dansen of voetbal.” Menno is opgegroeid met zijn moeder thuis. Iris: “Hij heeft zelf ervaren hoe waardevol het is en wilde graag samen kijken of we het zo konden invullen dat ik dit ook kan betekenen voor onze kinderen.”

Het financiële plaatje

Zo’n keuze maak je niet lichtzinnig. Samen met Menno maakte Iris daarom een financieel overzicht: wat valt weg aan inkomsten, wat scheelt het aan kosten zonder opvang en BSO, welke afspraken zijn nodig? In hun samenlevingscontract legden ze afspraken vast over pensioen en alimentatie, mocht de relatie geen standhouden. Iris: “Je gaat er niet vanuit dat je uit elkaar gaat, maar het is wel belangrijk om vooraf goed te bespreken en te regelen.”

Bijna de helft (41 procent) van de vrouwen in Nederland is financieel afhankelijk van een partner of de
overheid (Woman Inc, 2025). Tegelijkertijd strandt bijna 4 op de 10 huwelijken in een scheiding (CBS, 2023). Geen onverstandige keuze dus om als vrouw ook je financiële zaken op orde te hebben. De conclusie na hun verkenning: stoppen met werken kon, mits ze bewuster zouden gaan leven. Tijdelijk
minder sparen, misschien minder vaak op vakantie, geen verre reizen, eenvoudigere keuzes maken.
Iris beseft zich dat het een privilege is dat ze deze keuze kan maken. Niet iedereen kan het zich veroorloven om op één inkomen te leven.

De échte investering

Het beeld dat vaak overheerst in het publieke debat is dat tijdelijk niet werken betekent: niet bijdragen aan de economie en geen pensioen opbouwen. Maar wie kijkt naar de waarde van hechting, rust
beschikbaarheid voor kinderen, ziet dat dit óók een vorm van investeren is.

In het boek Laat je kind niet los benadrukken Dr. Gabor Maté en Dr. Gordon Neufeld dat hechting de basis vormt voor een gezonde ontwikkeling. Een kind dat zich gedragen voelt door zijn ouder, kan zich veilig losmaken, de wereld ontdekken en veerkracht opbouwen. Zonder die basis verliezen kinderen de natuurlijke oriëntatie op hun ouders en zoeken ze houvast bij leeftijdsgenoten, wat kan leiden tot onzekerheid, groepsdruk en stress. Maté en Neufeld: beschikbaar zijn als ouder draagt bij aan de hechtingsrelatie. Kleine gebaren en gedeelde momenten voeden die relatie: een troostende schouder, een kop thee bij thuiskomst, samen een boek lezen, écht luisteren. Het draait om verbinding. De boodschap is: “Ik ben er voor jou.” Voor ouders ligt hier een geruststellende boodschap: je hoeft niet de perfecte opvoedstrategie te hebben. Wat ertoe doet, is jouw aanwezigheid – fysiek en emotioneel. Zoals Maté en Neufeld schrijven: “Het geheim van opvoeden ligt niet in wat de ouder dóet, maar in wat de ouder ís voor zijn kind.”

Voor Iris was dat precies waar haar verlangen lag: “Ik wil een veilige haven voor mijn kinderen zijn. Iemand
bij wie ze terecht kunnen, die begrijpt wat er in hun wereldje speelt. Door niet continue op verschillende
plekken nodig te zijn kan ik beschikbaar en aanwezig zijn voor ze.” De blijdschap van haar kinderen toen ze hoorden dat ze niet meer naar de BSO hoefden, bevestigde haar keuze. “Ze sprongen letterlijk een gat in de lucht. Dat was zo’n bijzonder moment.”

Goed om te weten: of je nu tijdelijk thuisblijft bij je kinderen of ervoor kiest te blijven werken, dit maakt geen verschil voor hun geluk of ontwikkeling (HBS). Wat telt, is de kwaliteit van de tijd samen. Het gaat er dus om hoe je de tijd die je wél samen hebt, invult.

It takes a village

Fulltime zorgen betekent niet dat Iris er alleen voor staat. Zowel haar eigen moeder als haar schoonmoeder zijn betrokken. Elke week is er een oppasmoment. Ook Menno is elke woensdagmiddag vrij, waardoor het gezin samen kan zijn en taken kan verdelen. Iris vertelt lachend: “Mijn moeder en schoonmoeder vroegen zelfs of ze nog wel nodig zouden zijn nu ik thuis ben. Zeker wel! – hun steun is heel belangrijk voor ons als gezin.” Die betrokkenheid van naasten benadrukt hoe belangrijk een village is. Kinderen opvoeden doe je niet alleen, maar samen. Een netwerk van familie, vrienden of buren kan het verschil maken en geeft je de ruimte om als ouder ook even op adem te komen.

Toekomst

Hoe Iris het fulltime thuis zijn met de kinderen op de langere termijn gaat ervaren, weet ze nog niet.
“Misschien ga ik mijn werk wel heel erg missen. En fulltime moeder zijn is waarschijnlijk niet alleen maar
leuk, maar dat is een baan ook niet.” Wat ze wél zeker weet: ze wil het geprobeerd hebben, zodat ze later geen spijt heeft. “De tijd gaat zo snel, zeker nu de kinderen nog jong zijn. Ik wil bewust aanwezig zijn in deze bijzondere fase.” Als de kinderen straks allemaal naar de basisschool gaan, denkt Iris erover om weer te gaan studeren. Misschien wil ze de zorg in. Tijdelijk niet werken als vrouw betekent niet dat je ontwikkeling stilstaat. Integendeel: tijdens de transitie van vrouw naar moeder – ook wel matrescentie genoemd – maakt een vrouw een van de grootste ontwikkelingen van haar leven door. ‘Gewoon’ thuis blijven voor de kinderen is in werkelijkheid een intensieve leerschool in reguleren, afstemmen, verbinden en aanwezig zijn. En dat is geen pauze van het werkende leven, maar misschien wel je belangrijkste levenswerk.