Japke Janneke Sybesma School Vandaag, 11:02

Leestijd: 4 minuten

De zoon van Koen (46) ging van het gymnasium naar het MBO: ‘Hij is niet lui, hij leert gewoon anders’

Toen Koen (46) zijn zoon in groep 8 zat, leek zijn schoolcarrière uitgestippeld: slimme jongen, goede cijfers, klaar voor het gymnasium. Maar na een paar jaar bleek dat pad toch niet te passen. Zijn vader vertelt open over de periode die volgde, de ontdekking dat zijn zoon ADHD heeft, en het loslaten van verwachtingen. “Wij hebben geleerd dat niet ieder kind door hetzelfde hoepeltje kan springen.”

• Wie: Koen Trommar (46)
• Woont met: vrouw Jet en kinderen (15 en 11 jaar)
• Woonplaats: Den Bosch
• Beroep: corporate recruiter bij een multinational

“Op de basisschool ging het allemaal vanzelf,” vertelt Koen. “Hij hoefde nauwelijks iets te doen en haalde toch hoge cijfers. Op het gymnasium werd dat anders. Ineens moest hij echt aan het werk, en dat vond hij ontzettend lastig. Hij zag het nut van veel vakken niet in en raakte zijn motivatie kwijt.”

Frustratie op het gymnasium

De omslag kwam hard aan, ook voor Koen zelf. “Tijdens toetsweken werd hij soms letterlijk ziek van de spanning. Dat raakte me, want ik herkende mezelf in hem. Die frustratie voelde dubbel: ik wist hoe het was om te worstelen met school, en ik wilde niet dat hij datzelfde pad moest bewandelen.”

Het eerste jaar op het gymnasium haalde zijn zoon eigenlijk niet, maar hij mocht over dankzij een begripvolle mentor. “In die periode hebben we hem laten testen,” vertelt Koen. “Toen bleek dat hij ADHD heeft. Dat verklaarde veel: hij leert anders, en concentreren op iets waarvan hij het nut niet inziet, is bijna onmogelijk.”

In het tweede jaar op het gymnasium werd het niet beter. “Mijn zus werkt met neurodivergente kinderen en zei: je zal maar elke dag iets moeten doen waar je zo tegen opziet. Dat was precies wat hij voelde. Elke schooldag was een worsteling.”

Andere route

Na veel gesprekken besloten Koen en zijn vrouw samen met hun zoon te kijken naar een andere route. “We hebben voorgesteld om van het gymnasium naar de HAVO te gaan en daarna te bekijken of een overstap naar het MBO beter bij hem zou passen. Zo kon hij een richting kiezen die hij wél interessant vond.”

Met hulp van thuis en een betrokken mentor haalde hij zijn overgangsbewijs naar 4 HAVO, waarna hij koos voor een MBO-opleiding in ondernemerschap. “Hij is altijd al ondernemend geweest,” vertelt Koen. “Op zijn dertiende was hij al op zoek naar een baantje, dacht mee over geld verdienen en hield van aanpakken. Nu hij iets doet wat hem echt boeit, hoeven we hem niet meer achter de vodden te zitten.”

Minder ziek en minder ruzie

De overstap bracht merkbaar rust. “Hij komt op tijd, maakt zijn opdrachten en voelt zich duidelijk beter,” vertelt Koen. “Er is een bepaalde druk van zijn schouders gevallen. Hij is minder ziek, en thuis hebben we veel minder ruzie.”

Ook de omgeving reageerde positief. “Zijn mentor was fantastisch, die heeft hem echt door dat laatste jaar heen geholpen. In onze familie begreep iedereen het goed, zelfs al komt mijn vrouw uit een omgeving waar hoge opleidingen de norm zijn. Natuurlijk zijn er altijd mensen die zeggen: maar hij is toch zo slim, waarom dan het MBO? Maar wij zien vooral hoe goed hij nu in zijn vel zit, en dat zegt alles.”

Loslaten van verwachtingen

Koen geeft toe dat hij zijn zoon in het begin weleens lui noemde. “Ik dacht: hij moet gewoon zijn best doen. Maar toen we ontdekten dat zijn brein anders werkt, zijn we anders gaan kijken. In plaats van pushen zijn we gaan meedenken: hoe kunnen we het hem makkelijker maken?”

Dat inzicht veranderde niet alleen de relatie met zijn zoon, maar ook Koens kijk op onderwijs. “Ik heb geleerd dat niet iedereen door hetzelfde hoepeltje kan springen. Zelf heb ik ook nooit iets afgemaakt qua opleiding en toch een mooie carrière opgebouwd. Ik herkende veel van mezelf in hem en juist dat maakte het soms zo moeilijk.”

Ook zijn dochter, die autisme heeft, volgt inmiddels een alternatief onderwijstraject. “Zij zit bij Spoor 10-14 in Den Bosch, waar Agora-onderwijs gegeven wordt. Ook bij haar zien we diezelfde groei zodra ze mag leren op haar eigen manier.”

Stigma

Volgens Koen heerst er nog steeds een stigma rond het switchen van onderwijsniveau. “We weten tegenwoordig zoveel meer over hoe verschillend kinderen leren, en toch wordt er nog steeds gedacht dat een hogere opleiding beter is. In mijn werk zie ik dagelijks dat mensen op allerlei manieren succesvol kunnen zijn. Uiteindelijk draait het erom dat je plezier hebt in wat je doet.”

Zijn advies aan andere ouders? “Kijk naar wat bij je kind past, niet naar wat de omgeving verwacht. Word niet boos als je kind niet meekan in het reguliere systeem, want er zijn zoveel andere routes. Laat je kind ontdekken waar hij of zij blij van wordt, ook als dat pad anders loopt dan je had gedacht. Kijk buiten de gebaande paden en grijp op tijd in als je ziet dat het niet lekker loopt.”

Hoe het nu gaat? “Heel goed,” zegt Koen. “Hij voelt zich vrijer, zelfstandiger. Hij regelt zelf stages, belt ondernemers voor opdrachten en denkt in oplossingen. Wij zijn trots dat hij niet denkt in falen, maar in kansen. Hij komt er wel. Daar zijn we van overtuigd!”