Mirthe Diemel Opvoeden Vandaag, 15:03

Leestijd: 4 minuten

Dilemma: ‘Mijn bijna-kleuter wil zichzelf niet aankleden, wat nu?’ Pedagoog geeft advies

Regelmatig krijgen we bij J/M Ouders vragen van lezers over opvoeden, ouderschap en problemen en dilemma’s waar ouders mee zitten. Daarom delen we elke week een dilemma van een lezer. Deze week legt Kate (39) haar dilemma voor: ‘Mijn bijna-kleuter wil zich niet aankleden, wat nu?’

Niet aankleden

“Elke ochtend is het raak. Mijn dochter van bijna vier wil zichzelf niet zelf aankleden. Haar broek lukt nog wel, maar zodra het hemdje in beeld komt, begint het drama. ‘Mama helpen!’ roept ze dan op een bijna babyachtige toon – met grote ogen en een pruillip waar ik me met moeite tegen kan wapenen. En als ik dan toch aandring om het zelf te proberen, barst de bom: huilen, boos worden, koppigheid. Zo beginnen we dus standaard de dag met ruzie, terwijl ik eigenlijk alleen maar wil dat ze leert het zélf te doen. Ze gaat bijna naar school, en ik maak me zorgen: hoe moet dat straks?

Gestrest

Ik wil haar stimuleren om zelfstandig te worden, maar de manier waarop voelt helemaal niet goed. Als ik help, blijft ze afhankelijk. Maar als ik haar laat ploeteren, eindigen we allebei gefrustreerd – en zitten we gestrest aan het ontbijt. Ik wil haar vertrouwen geven dat ze het kan, maar wat als zij dat zelf nog helemaal niet voelt? Moet ik haar de tijd geven, of haar juist een zetje geven? En hoe blijf ik zelf overeind in dit gedoe, elke ochtend opnieuw?”

Tips van de pedagoog

“Wat vervelend voor jullie dat die ochtenden hierdoor zo moeizaam verlopen. De behoefte om dingen zelf te doen kan enorm per kindje verschillen en zelfs per situatie. Ik lees dat je bang bent (wanneer je haar blijft helpen), dat zij het straks op school niet zelf gaat kunnen.

Afhankelijk versus onafhankelijk

In praktijk zie je vaak dat kinderen per situatie heel goed weten wat wel of niet kan. Zo zie je regelmatig dat kinderen thuis graag geholpen willen worden, maar het op school zonder moeite zelf doen. 

Ik geloof heel erg in het feit dat kinderen pas onafhankelijk kunnen worden, als ze eerst volledig afhankelijk hebben mogen zijn. En vaak voelt afhankelijk zijn het veiligst in de thuissituatie. Wanneer kinderen er klaar voor zijn, zal je dit snel genoeg merken en als jullie je beide oké voelen wanneer jij haar helpt, zou ik mij daar geen zorgen om maken.

Vragen

Dat gezegd te hebben, begrijp ik ook heel goed dat je het wel fijn zou vinden als ze het zelf gaat doen. Wat een fijn begin kan zijn, is om te achterhalen waarom ze het niet wilt. De ‘waarom’ vraag stellen is vaak te lastig, dus zeg bijvoorbeeld eens op een ander moment op de dag: ‘Vind je het lastig om je kleren zelf aan te doen?’ Wellicht komt daar een heel onverwacht antwoord en kun je vanuit daar samen een oplossing zoeken.

Misschien vindt ze het hemd nog wel heel lastig en is ze bang het fout te doen. Dan kun je afspreken dat jullie die samen doen, bijvoorbeeld. Je kunt ook kijken of jullie samen in de avond de kleren al klaar leggen en het hemdje ’s avonds al aantrekken onder de pyjama. Dit scheelt in de ochtend weer. Daarnaast kun je haar ook een keuze geven: ‘Welk kleding stuk ga jij vandaag zelf aantrekken, je broek of je shirt?’.

Betrekken

Op die manier betrek je haar wel in het aankleden (en het oefenen hiervan), maar ervaart zij ook de ruimte om zelf invloed uit te oefenen op de situatie, wat op deze leeftijd een groot thema is bij kinderen.

Boosdoener

En haast is echt een dooddoener voor kinderen en alle dingen die je moet doen. Dus je kunt prima kijken dat je bovenstaande opties alleen doet als je tijd hebt. Wanneer je haast hebt, kies je liever voor een gezellige ochtend en help je haar.

Vertrouwen

Zoals ik al eerder benoemde, de angst dat ze het nooit zelf gaat doen, mag plaats maken voor vertrouwen. Vertrouwen dat ze het op haar eigen tempo gaat doen en dat dit op school ook echt goed gaat komen!”

* Om privacy-redenen is er een schuilnaam gebruikt. De echte naam is bekend bij de redactie.

Dilemma: ‘Hoe zorg ik dat mijn peuter groenten gaat eten?’ Pedagoog geeft advies

Verbonden expert

Esther Jongerius

Pedagoog en opvoedcoach

Esther is pedagoog en moeder van twee meiden. Ze werkt al meer dan tien jaar met ouders en kinderen. Eerst als pedagogisch coach binnen de kinderopvang, waar ze zich richtte op de allerkleinsten van 0-5 jaar en later binnen haar eigen bedrijf Liefdevol Ouderschap. »

• Dilemma: ‘Mijn bijna-kleuter wil zichzelf niet aankleden, wat nu?’ Pedagoog geeft advies
• Dilemma: ‘Mijn jongste vindt haar oudere zus niet leuk, wat nu?’ Pedagoog geeft advies
• Dilemma: ‘Mijn partner en ik verschillen in de opvoeding, wat nu?’ Pedagoog geeft advies