Mirthe Diemel Leeftijd Gisteren, 15:02

Leestijd: 4 minuten

Dilemma: ‘Mijn kleuter schreeuwt, hoe ga ik daarmee om?’ Pedagoog geeft advies

Regelmatig krijgen we bij J/M Ouders vragen van lezers over opvoeden, ouderschap en problemen en dilemma’s waar ouders mee zitten. Daarom delen we elke week een dilemma van een lezer. Deze week legt Yentl (45) haar dilemma voor: ‘Mijn kleuter schreeuwt en slaat, hoe ga ik daarmee om?’

Yentl: “Mijn zoon is nu vierenhalf en zit al een tijd op school. Van tevoren had ik van anderen gehoord dat de overgang naar school best pittig kan zijn –  en dat je dat merkt aan het gedrag thuis. Daar had ik me dus op ingesteld. Maar nu we maanden verder zijn, wordt het eigenlijk niet rustiger. Sterker nog: hij lijkt thuis steeds pittiger te worden.

Hij schreeuwt en slaat

Op school gaat het juist uitstekend. De juf noemt hem voorbeeldig, ook op de buitenschoolse opvang hoor ik alleen maar positieve dingen. Wat ze daar echter niet zien, is hoe mijn zoon ’s ochtends in tranen uitbarst omdat hij niet naar de BSO wil. En vooral: hoe het er thuis aan toe gaat. Hij luistert nauwelijks, wil niks opruimen, wordt snel gefrustreerd, en schreeuwt of slaat als iets hem niet zint.

Impact

Ik weet: thuis is de plek waar kinderen zich veilig voelen, en dus ontladen. Dat hoor ik ook vaak terug. En ergens is dat natuurlijk iets goeds. Maar eerlijk? Het is zwaar. De sfeer thuis lijdt eronder. Hoe positief en rustig ik de dag ook probeer te beginnen, hoe geduldig en duidelijk ik ook probeer te zijn… vaak eindig ik toch in gemopper, herhalen, frustratie. Ja, ook met stemverheffing. Schreeuwen. Precies wat ik niet wil.

Mijn vraag is dan ook: hoe doorbreek ik dit patroon? Want de peuterpuberteit ligt ver achter ons, maar dit gedrag voelt soms nog heftiger. En ergens ben ik bang dat dit misschien gewoon zijn karakter is. Komt dit goed?”

Tips van de pedagoog

“Wat je deelt, is heel herkenbaar voor vele ouders. De overgang naar school kan inderdaad best pittig zijn. Voor kinderen, maar zeker ook voor ouders. En hoe goed je je er ook op voorbereidt, de praktijk is vaak anders. Het ene kind lijkt moeiteloos zijn draai te vinden, terwijl het andere thuis juist heel veel laat zien. En dat verschil zegt niets over of het “goed” of “fout” gaat; het heeft vaak alles te maken met het temperament en de gevoeligheid van je kind.

Wennen aan prikkels

Sommige kinderen hebben simpelweg wat meer tijd nodig om te wennen aan alle prikkels die school met zich meebrengt. Ze passen zich overdag enorm aan: luisteren, concentreren, meedoen, delen, wachten, sociaal zijn. Dat vraagt veel van hun systeem. En als ze ’s middags of ’s avonds thuiskomem (op die plek waar het zich het allerveiligst voelt) dan komt de ontlading.

Schreeuwen of verzet

Dat ontladen kan zich uiten in tranen, driftbuien, schreeuwen of verzet. En hoe zwaar dat ook voelt voor jou, het is tegelijkertijd een teken van vertrouwen. Een kind dat zich veilig voelt, ook al is het op het moment zelf allesbehalve makkelijk.

Even landen

Tegelijkertijd is het goed om te kijken hoe je je kind kunt helpen om die spanning op een zachtere, meer verbonden manier los te laten. Na een lange school- of BSO-dag volgen er vaak weer veel “moetjes”: eten, opruimen, in bad, naar bed. Terwijl je kind eigenlijk eerst even willen landen.

Gek muziekje

Probeer eens om, zodra je thuis bent, een paar minuten echt samen te zijn. Even niet “aan”, maar gewoon samen zijn. Dat hoeft niet lang te duren, vijf minuten kan al genoeg zijn. Kijk wat bij jullie past: misschien samen dansen op een gek muziekje, even rennen in de tuin, of juist rustig op de bank knuffelen en kletsen. Die paar minuten verbinding helpen enorm om de spanning van de dag af te laten vloeien.

Spanning kwijt

Sommige kinderen kunnen spanning op verschillende manieren kwijtraken: bewegen, lachen, bijten of stevig kauwen helpt dan om spanning te verwerken. Geef iets te eten (wat rauwkost of iets waar echt op gekauwd moet worden), dat heeft een kalmerend effect op het zenuwstelsel. En soms helpt het ook om iets “sensorisch” aan te bieden, zoals spelen met kinetisch zand of water. Zet het bijvoorbeeld in de keuken, zodat je kind dichtbij kan zijn terwijl jij kookt.

Nieuwe fase

En als je merkt dat de dagen structureel te vol zijn, kijk dan of er iets aan te passen valt. Kinderen van vier zijn nog niet leerplichtig; soms kan één middag of een kortere dag al een wereld van verschil maken.

Het belangrijkste is: dit gedrag zegt niets negatiefs over jouw kind en ook niet over jou. Jullie zijn allebei aan het leren omgaan met een nieuwe fase, met nieuwe prikkels en ritmes.

* Om privacy-redenen is er een schuilnaam gebruikt. De echte naam is bekend bij de redactie.

Leesvoer over liefdevol ouderschap

Wil je meer lezen over liefdevol en bewust ouderschap? Lees dan de volgende boeken:

• Jagen, verzamelen, opvoeden
• Het boek waarvan je wilde dat je ouders het hadden gelezen
• Kinderen zijn geen puppy’s
• Temperamentvolle kinderen
• How2talk2Kids

Verbonden expert

Esther Jongerius

Pedagoog en opvoedcoach

Esther is pedagoog en moeder van twee meiden. Ze werkt al meer dan tien jaar met ouders en kinderen. Eerst als pedagogisch coach binnen de kinderopvang, waar ze zich richtte op de allerkleinsten van 0-5 jaar en later binnen haar eigen bedrijf Liefdevol Ouderschap. »

• Dilemma: ‘Mijn kleuter schreeuwt, hoe ga ik daarmee om?’ Pedagoog geeft advies
• Dilemma: ‘Mijn 4-jarige is ’s nachts nog niet zindelijk, wat nu? Pedagoog geeft advies
• Dilemma: ‘Hoe leer ik mijn zoontjes delen zonder strijd?’ Pedagoog geeft advies