Laurien Bleeker Persoonlijke verhalen 11 jun 2025, 11:02

Leestijd: 4 minuten

‘Hij is geweldig, maar hij kan geen kinderen krijgen’ Elke en Lieven kozen voor een donor

Journalist Elke Lahousse en documentairemaker Lieven Bulckens uit België zijn ouders van zoontje Odie, die in hun gezin kwam via een donor. Beide ouders zijn hier open over, maar dat is niet vanzelfsprekend. Om meer openheid te creëren en het onderwerp uit de taboesfeer te halen, maakten ze een boek met echte verhalen van donorgezinnen. Elke en Lieven vertellen aan J/M Ouders hun verhaal.

‘Mevrouw, je zoon zijn teelballen zijn niet ingedaald. De kans dat hij kinderen zal kunnen krijgen is zo goed als onbestaande’, is wat Lieven op zijn elfde de arts tegen zijn moeder hoort zeggen. Sindsdien weet hij dat hij onvruchtbaar is. Gedurende zijn puberteit voelde hij schaamte, maar naarmate hij ouder wordt, wordt het een klein deel van wie hij is.

‘Maar hij kan geen kinderen krijgen’

Op zijn twintigste ontmoet hij zijn huidige vrouw Elke, tegen wie hij meteen open is over zijn onvruchtbaarheid. Want, zo zegt hij zelf “Een lief op die leeftijd hoeft ook niet mega serieus te zijn, toch?” Elke vertelt over die periode dat ze twijfelde. Ze bespreekt het met een vriendin, want dat Lieven voor Elke wilde gaan, dat was duidelijk. “Hij ís ook geweldig”, zei ze tegen haar vriendin, “maar hij kan geen kinderen krijgen.”

Elke: “Ik vond het vreselijk hard om iemand daarom af te wijzen, maar op mijn negentiende kon ik onmogelijk aanvaarden dat ik nooit moeder zou worden.” Gewoon niet verliefd worden, was de makkelijke weg. Dat hield ze slechts zes maanden vol.

Kinderwens

Lieven: “Pas op mijn vijfendertigste kwam die kinderwens. Tegen dan had ik al een toekomstbeeld gevormd dat strookte met de realiteit: een kind met mijn genen zal niet lukken, maar er is een alternatief. Ik had bijna vijfentwintig jaar om mij daarop voor te bereiden. In schril contrast met veel andere lotgenoten liepen wij dus glimlachend de fertiliteitskliniek binnen.”

Elke: “We hadden tijd om te wennen aan het idee dat we met hulp van een donor tóch een kind konden krijgen. Ik begon me te verdiepen in de ervaringen van donorkinderen, maar van de verhalen in de media werd ik niet vrolijk. Doktersschandalen, getraumatiseerde jongeren die pas op late leeftijd waren ingelicht. Wij wilden het anders doen.”

Donoranonimiteit

Lieven: “Donorconceptie is juridisch slecht geregeld in België. Hoe meer informatie we als toekomstige ouders gingen opzoeken, hoe meer ons opviel dat kinderen nooit centraal staan. Elke en ik spraken specialisten in binnen- en buitenland en ook toen werd duidelijk: in bijna geen enkel ander West-Europees land worden de rechten van donorkinderen zo tekortgedaan en ontbreekt gespecialiseerde zorg zo volledig als in België. Hoe meer we nadachten over ons toekomstige kind, hoe eigenaardiger we het vonden dat er nog steeds donoranonimiteit bestond.”

In hun zoektocht hadden Lieven en Elke het heel fijn gevonden om verhalen van andere donorgezinnen te horen of foto’s te zien van hoe normaal het er in zo’n gezin aan toe gaat. Elke: “Odie werd geboren op een winterdag in 2019 en maakte van ons een vader en een moeder. We waren supertrots, op hem én op het hele verhaal van hoe hij er was gekomen. Maar wanneer iemand in de speeltuin opmerkte dat Odie zulke blauwe ogen had en wij het woord ‘donor’ lieten vallen, zagen we mensen schrikken en denken: oei, wat heb ik nu gezegd? Het gesprek viel stil.”

Het boek: De donor en wij

Elke: “Ik begrijp heel goed dat het voor veel mensen moeilijk praten is over zo’n gevoelig onderwerp. Maar nu onze zoon hier rondloopt, wil ik natuurlijk dat hij mag opgroeien in een samenleving die kwetsbare gesprekken niet uit de weg gaat.” Die openheid vonden zij niet, dus maakten ze het zelf in de vorm van een boek: De donor en wij.

Lieven: “Dit boek gaat over lotgenoten die elk op hun manier trachten de donor een plaats te geven in hun gezin. Over de zoektocht naar wat die plaats precies is. Ook wij zijn benieuwd naar de toekomst, welke vragen Odie zal hebben. Daarom willen we het onderwerp normaliseren, zodat hij die vragen zonder schroom kan stellen.”

Een boek met verhalen en foto’s van families die zijn ontstaan door donorconceptie. Voor wensouders die misschien ook de stap gaan of moeten maken naar donorconceptie en even kunnen meekijken in het leven van donorgezinnen, of eigenlijk gewoon gezinnen met hun eigen tradities en gewoontes. In het boek staan vijftien gezinnen die hun verhaal doen, waaronder de Nederlandse cabaretier en televisiepresentator Jan Jaap van der Wal. Ook het complete verhaal van Lieven, Elke en Odie lees je in het boek.

De Donor en wij is verkrijgbaar in de (online) boekhandels.

Marleen Stelling (34) over haar extreme zwangerschapsmisselijkheid: ‘Alsof ik vergiftigd werd’