Julia van Buuren Opvoeden 29 feb 2024, 11:13

Leestijd: 3 minuten

Hoe praat je als ouder over seksualiteit als je zelf misbruikt bent?

In de rubriek ‘Durf te vragen’ bespreken we elke week een opvoedvraag van een ouder die hij of zij zelf niet durft te stellen.

Deze week: “Ik vind het lastig om mijn kind (12 jaar) seksuele voorlichting te geven, omdat ik zelf als kind nare seksuele ervaringen heb meegemaakt zoals misbruik. Hoe kan ik seksualiteit wel bespreken met mijn dochter?”

Seksuele opvoeding

Naomi Dessaur is expert op het gebied van seksualiteit en veilig opgroeien. Daarnaast is ze ook gespecialiseert in de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling.

Dessaur geeft aan dat het belangrijk is om je kind een seksuele opvoeding mee te geven. “Maar ik weet dat het als ouder lastig kan zijn, zeker wanneer je zelf negatieve seksuele ervaringen hebt opgedaan”, zegt ze.

Het verleden verwerken

Wanneer je je kind opvoedt, kunnen er negatieve gevoelens uit het verleden getriggert worden. Het is daarom verstandig om te onderzoeken of je nog zaken uit het verleden kunt verwerken. “Jouw geschiedenis heeft uiteraard invloed op de opvoeding van je kind en kan die op allerlei manieren beïnvloeden. Zowel in de positieve als in de negatieve zin”, benadrukt Dessaur.

Als ouders kunnen negatieve seksuele ervaringen dus veel invloed hebben op hoe je zelf de seksuele opvoeding vormgeeft. Los van je (negatieve) seksuele ervaringen is het ook goed om na te denken wat je vond van je eigen seksuele opvoeding. “Bedenk wie je nu zelf als ouder bent en wat je van je eigen opvoeding wil meenemen, wat je wil toevoegen en wat je juist wil achterlaten”, vertelt Dessaur.

Seksualiteit zou positief ‘moeten’ zijn

Als ouder kun je een grote bijdrage leveren aan de weerbaarheid van je kind. Ook wanneer je seksueel misbruikt bent en dit een lastig thema is. Het is belangrijk dat er thuis over seksualiteit gesproken mag worden en dat er vragen mogen worden gesteld. En dat zowel de leuke als de minder leuke dingen benoemt mogen worden.

“Ik heb vaker gezien dat mensen die zelf nare seksuele ervaringen hebben meegemaakt, het moeilijk vinden om over de positieve kanten van seks en seksualiteit te praten. “Positieve seksuele vorming is juist erg belangrijk. Relaties zouden namelijk leuk moeten zijn, seks hoort geen pijn te doen en je zou er blij van moeten worden”, vertelt Dessaur.

Het is essentieel om op zoek te gaan naar positieve ervaringen rondom seksualiteit. “Ik heb bijvoorbeeld een moeder gecoacht die seksuele uitbuiting heeft meegemaakt. Samen zijn we, naast de negatieve seksuele ervaringen, ook op zoek gegaan naar positieve seksuele ervaringen van voor het seksuele geweld”, benoemt Dessaur.

Praat erover

Het is altijd goed om je in te lezen over seksualiteit en er met andere ouders en met je eventuele partner over te praten. Wanneer het praten over seksualiteit zo moeilijk is dat het niet lukt, is het belangrijk om hulp te zoeken. Overleg met de huisarts, de jeugdgezondheidszorg of een maatschappelijk werker op de school van je kind hoe je hier ondersteuning bij kan krijgen.

Geef je kind ruimte

Als laatste is het van belang om te voorkomen dat je alles verbiedt uit angst dat het mis zal gaan. “Ouders die veel hebben meegemaakt regeren vaak vanuit angst, en het is goed om je hier bewust van te zijn. Kinderen hebben namelijk ook ruimte nodig”, zegt Dessaur.

Laat je kind toe om fouten te maken, want daar leren kinderen van. Uiteraard wel binnen heldere grenzen. Het is namelijk van belang om je kind daarin te begeleiden en in de gaten houden of het nog oké is. “En als het de verkeerde kant op gaat, is het goed om duidelijk te maken dat ze ook daar altijd over mogen praten”, sluit Dessaur af.

Belle Barbé over seksuele opvoeding: ‘Jonge kinderen hebben nog geen schaamte over dit onderwerp’