Sofie Vissers Opvoedadviezen Gisteren, 11:02

Leestijd: 3 minuten

Judith (41): ‘Ik ben bonusmoeder en ik kan niet accepteren dat dit geen écht gezin is, hoe laat ik dit los?’

Het aantal scheidingen neemt nog altijd toe. In 2023 eindigden 24.310 van alle huwelijken in een echtscheiding. Daarom staan we wekelijks stil bij de uitdagingen van gescheiden ouders en hun gezin. Stiefexpert Marieke Jansen beantwoordt wekelijks een opvoedvraag van een samengesteld gezin. Deze week geeft zij antwoord op de vraag van Judith (41): “Ik ben bonusmoeder en ik kan niet accepteren dat dit geen écht gezin is, hoe laat ik dit los?”

“Ik heb een lieve vriend, we zijn nu ruim twee jaar samen. We wonen samen met mijn twee kinderen, en in het weekend komen zijn kinderen erbij. Op papier hebben we het goed geregeld. Maar ik merk dat ik ergens maar niet kan accepteren dat dit geen écht gezin is. We doen ons best, maar het voelt niet als één geheel. Ik voel me soms toeschouwer van zijn gezin, of juist buitengesloten in mijn eigen huis. En dan kijk ik om me heen naar vriendinnen met hun gezin op de camping, aan de grote tafel met z’n allen en voel ik het verdriet. Ik wil dat ook. Dat vanzelfsprekende. Die eenheid. Maar hoe harder ik dat probeer te creëren, hoe meer het lijkt te wringen. Hoe laat ik los dat dit geen kerngezin wordt?”

Het antwoord van stiefexpert Marieke Jansen:

“Judith, het klopt wat jij voelt. Een kerngezin ontstaat vanzelf. Daar zit een organische opbouw in: je wordt verliefd, raakt zwanger, groeit samen toe naar het ouderschap. Alles ontstaat op één lijn, met gedeeld DNA en gedeelde ervaringen. In een samengesteld gezin val je ergens middenin een verhaal. Er is al een verleden, met andere loyaliteiten, met verschillende gezinnen, huizen, regels en gebruiken. Het voelt vaak alsof je aan het bouwen bent op een slechte fundering. En dat ís ook zo.

Het probleem is niet dat je geen kerngezin bent. Het probleem is dat je verlangt naar iets dat je niet meer kunt creëren in deze vorm, maar de lat er nog wel op blijft leggen. Wat jij beschrijft, raakt een dieper, vaak onzichtbaar thema in samengestelde gezinnen: het gemis van vanzelfsprekendheid en het moeten samenleven met mensen waar je niet voor gekozen hebt. Dit geldt voor zowel jou, je parter, als de kinderen.

Loyaliteit

Er is sprake van loyaliteit naar ouders. Van verschillen in opvoeding, gewoontes, communicatiestijl. Van oude pijn en nieuwe verhoudingen. En jij? Jij probeert daarbinnen je plek te vinden. Te verbinden. Te bouwen. Of je nu samenwoont of een lat-relatie hebt, je moet het doen met gedeelde tijd, onduidelijke rollen en botsende behoeften.

Wat ik vaak zie, is dat ouders in samengestelde gezinnen zichzelf dan nog hogere eisen stellen. Het moet goed gaan. Gezellig zijn. Iedereen moet zich gezien voelen. Een tweede scheiding is geen optie. Terwijl de uitgangspositie juist complexer is. De kunst is dan niet om dezelfde vanzelfsprekendheid na te streven als in een kerngezin, maar om te erkennen dat deze vorm ándere wetten kent. En ja, dat kan verdriet doen.

Het is rouw om iets wat er nooit was, maar waar je misschien wel op hoopte. Een soort sluimerend gemis, dat zich ineens laat voelen in het zien van een ander gezin, een verjaardag of een vakantiefoto op Instagram.

Wat helpt?

Allereerst: zie dit niet als falen. Het zegt niets over hoe goed jij het doet als bonusouder, als ouder of als partner. Het zegt iets over hoe ingewikkeld het is om opnieuw te bouwen op een plek waar al geschiedenis ligt.

Geef jezelf ruimte om die rouw te erkennen. Om het ideaalplaatje los te laten. En om een nieuwe vorm van verbondenheid te vinden, die past bij jouw situatie. Misschien wordt het nooit vanzelfsprekend, maar het kan wél vertrouwd worden. En veilig. En goed genoeg.

Samengevat: Hoe ga je om met het besef dat je geen kerngezin meer zult zijn?

• Erken dat samengestelde gezinnen andere dynamieken kennen en dus ook andere verwachtingen vragen.
• Wees mild voor jezelf. Vergelijken met ‘hoe het had kunnen zijn’ maakt verdriet groter.
• Besef dat rouw ook hoort bij deze vorm van gezin en dat dat er mag zijn.
• Durf te bouwen aan iets nieuws, zonder dat het hoeft te lijken op wat anderen hebben.
• Spreek je uit. Blijf er niet alleen mee zitten”

Verbonden expert

Marieke Jansen

Stiefexpert

Marieke is stiefexpert en (bonus)moeder. Al ruim vijftien jaar begeleidt ze ouders en stiefouders in de soms complexe wereld van het samengestelde gezin. Ze startte als sociaal werker en docent Social Work en richtte later haar eigen praktijk op, waar ze zich volledig toelegde op het stiefouderschap. »

• Judith (41): ‘Ik ben bonusmoeder en ik kan niet accepteren dat dit geen écht gezin is, hoe laat ik dit los?’
• ‘Ik zie op tegen de vakantie met mijn samengestelde gezin, hoe voorkom ik teleurstelling?’ Stiefexpert geeft advies
• ‘Door gedoe in ons samengestelde gezin, wil mijn dochter haar bonusouders niet bij de eindmusical hebben’