Sofie Vissers Opvoeden 16 feb 2025, 11:01

Leestijd: 5 minuten

Iris (34): ‘Mijn kind werd buitengesloten op school en de reden maakt me woest’

Het laatste wat je wil voor je kind is dat het buitengesloten wordt. Er-bij-horen in de klas vinden leerlingen in het basisonderwijs het allerbelangrijkste om zich op school thuis te voelen. Dan zijn ze gemotiveerd en kunnen ze goede prestaties behalen. Dat blijkt uit onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen in 2018. Iris (34) heeft een man, James (35), en twee dochters, Noor (7) en Anne (11). Vorige maand kwam Noor thuis met betraande ogen. Ze had de hele dag alleen gespeeld, omdat ze ineens niet meer mee mocht doen van haar vriendinnen. Iris: “Ik dacht eerst dat het gewoon een onenigheidje was, maar toen ik hoorde waarom ze werd buitengesloten, werd ik woest.”

“Noor is een heel vrolijk en sociaal meisje. Ze heeft sinds groep 3 een vast groepje vriendinnen met wie ze elke dag speelt. Maar een paar weken geleden merkte ik dat ze stiller werd na school. Normaal komt ze vrolijk en vol energie thuis, maar ineens kreeg ik alleen nog maar korte antwoorden. Toen ik op een dag voelde dat het mis was en doorvroeg, kwam het hoge woord eruit: haar vriendinnen wilden niet meer met haar spelen.

Raar

Eerst dacht ik dat het een meidenruzie was die wel weer goed zou komen. Dat meidenvenijn zie ik ook bij mijn oudste. Meiden kunnen geniepig te werk gaan en kunnen ineens niet meer tegen elkaar praten. Maar toen Noor vertelde waarom ze niet meer mee mocht doen, voelde ik een golf van woede. Haar vriendinnen hadden gezegd dat haar broodtrommel ‘raar’ was. Noor heeft een glutenallergie en eet daardoor net even anders dan de meeste kinderen.

• Luister naar je kind. Zo voelt je kind zich gehoord en gezien. Neem de tijd om naar je kind te luisteren het geef het alle ruimte om diens verhaal te vertellen. Probeer de emoties van je kind te bevestigen. Bijvoorbeeld ‘ik kan begrijpen dat het je verdrietig maakt’.
• Stel open vragen. Zo krijg je een beeld wat van er precies speelt. Dit zijn vragen die je niet alleen met ‘ja’ of ‘nee’ kunt beantwoorden. Vraag bijvoorbeeld wat er gebeurt en wanneer het gebeurt, en hoe je kind ermee omgaat.
• Praat tijdens een activiteit. Het kan voor je kind best lastig zijn om te praten over het pesten. Probeer het gesprek daarom eens te starten tijdens een gezamenlijke activiteit. Bijvoorbeeld tijdens het koken of een wandeling.
• Bedenk samen hoe jullie het pesten kunnen stoppen. Het is logisch dat je direct actie wilt ondernemen. Toch kan dit te snel gaan voor je kind. Vaak zijn kinderen bang dat ingrijpen het pesten alleen maar erger maakt. Probeer daar begrip voor te tonen en bespreek samen een volgende stap waarvan jullie beide denken dat het werkt. Bijvoorbeeld erover praten met een leerkracht, of hulp zoeken bij medeleerlingen.
• Praat met iemand uit de omgeving waar gepest wordt. Als dit op school is, bespreek het dan met de leerkracht of met de anti-pestcoördinator. Vaak is dit de vertrouwenspersoon. De school, maar bijvoorbeeld ook de sportvereniging, is verantwoordelijk voor een veilige omgeving en kan helpen het pesten te stoppen. Doe dit wel in overleg met je kind. En vraag de school of trainer ook om met je kind te overleggen over eventuele acties.

Buitengesloten door wraps

Ze krijgt vaak glutenvrije wraps met hummus en spread, anders dan de boterham met kaas die de meeste kinderen krijgen. Glutenvrije boterhammen is ze minder dol op en dat begrijp ik, want die zijn wat smakelozer. Daarom heb ik dat vervangen door wraps en daar smult Noor van.

Toen ze jarig was, trakteerde Noor glutenvrije cakejes. Ik hoorde toen al van Noor dat veel kinderen het niet aten, omdat ze het ‘vies’ vonden, maar ik besteedde hier verder geen aandacht aan. Mijn man en ik wisten in die tijd pas net van Noors glutenallergie en ik wilde haar geen andere traktatie geven dan haar klasgenoten. Het was al zwaar genoeg om thuis ineens een ander dieet te krijgen, ik wilde haar niet anders dan anderen laten voelen. Maar blijkbaar vonden haar klasgenootjes de traktatie en haar broodtrommel ‘vies’ en ‘stom’ en werd ze daardoor steeds meer buitengesloten.

Impact op Noor

Noor was er kapot van. Ze vroeg me zelfs of ik haar weer gewoon boterhammen kon geven, zodat de kinderen haar weer normaal zouden vinden. Dat brak mijn hart. Ik wil niet dat mijn dochter zich schaamt voor iets waar ze niets aan kan doen.

De dag nadat ik het hoorde, vroeg ik een gesprek aan met de juf. Zij reageerde er gelukkig goed op. We spraken af dat de juf in de klas met de kinderen het gesprek zou aangaan over pesten en buitensluiten. Ook zou Noor haar spreekbeurt houden over glutenallergie om meer begrip te krijgen van haar klasgenoten. Ik merkte al snel dat het met kleine stapjes beter ging, Noor had zelfs alweer een speeldate gehad met een van de meiden.

Ouders

Ik besloot ook het gesprek aan te gaan met de ouders van Noors vriendinnen en gelukkig waren ook de meesten van hen begripvol. De meeste ouders wisten van niets en schrokken ervan, zij beloofden er thuis over te praten. Er was wel een moeder die het bagatelliseerde. ‘Ach, ze kunnen het prima zelf oplossen’, zei ze. Maar hoe kan een kind van zeven zichzelf verdedigen tegen zoiets? Ik heb dit laten gaan, want ik merkte dat de gesprekken met de ouders en de juf hadden geholpen. Noor werd langzaam maar zeker weer geaccepteerd. Inmiddels wordt ze niet meer buitengesloten en lijkt ze weer opgenomen in haar vriendinnengroepje.

Veranderd

Toch merk ik dat Noor veranderd is. Zij wil nog altijd glutenvrije boterhammen mee naar school, ze wil zo min mogelijk opvallen. Ze is ook wat onzekerder geworden en durft niet meer zomaar op andere kinderen af te stappen. Ik vind het pijnlijk om te zien hoe haar zelfvertrouwen op deze leeftijd al een deuk heeft opgelopen omdat ze buitengesloten werd. Helaas horen dit soort dingen bij het leven en hopelijk zal het uiteindelijk een leerzame ervaring voor haar zijn. Ze heeft in ieder geval geleerd om te praten over haar gevoelens en weet nu hoe je er het beste mee kunt omgaan als je buitengesloten wordt. Een harde les die haar op de lange termijn hopelijk wijzer heeft gemaakt.”

Wil je meer lezen over pesten? Deze vormen van pesten komen veel voor en zo ga je ermee om.