Sofie Vissers Gezondheid Vandaag, 13:03

Leestijd: 4 minuten

Mediacoach Lisanne Hagens: ‘Zo houd je kinderogen gezond in een schermrijke wereld’

Wrijft jouw kind na een uurtje op de tablet in z’n ogen? Of klaagt het over hoofdpijn na een middag Netflix? Het is geen toeval. Schermgebruik heeft een grote impact op de ontwikkeling van kinderogen. Wij vroegen het aan mediacoach Lisanne Hagens.

In de week van 7 tot en met 14 november 2025 is het weer tijd voor de Week van de Mediawijsheid, de jaarlijkse bewustwordingscampagne over het kritisch en actief omgaan met media. Dit jaar gaat verder met het thema van vorig jaar: gezond schermgebruik. De cijfers liegen er niet om: 56 procent van de Nederlandse jongeren is bijziend. Experts zien dit als een onderschat en groeiend probleem. En schermgebruik speelt daarin een grote rol. Maar waarom eigenlijk?

Ogen in ontwikkeling

Tot hun tiende jaar ontwikkelen de ogen van kinderen zich nog volop. “Ze zijn kwetsbaarder dan die van volwassenen”, legt Hagens uit. “Langdurig naar een scherm kijken kan deze ontwikkeling verstoren. De ogen moeten constant scherp stellen op korte afstand, wat vermoeiend is voor de oogspieren.”

Te weinig buitenspelen

Kinderen die veel tijd achter schermen doorbrengen, spelen minder buiten. En dat is een probleem. Daglicht is essentieel voor een gezonde oogontwikkeling. Onderzoek wijst uit dat kinderen die dagelijks minstens 2 uur buiten spelen, minder kans hebben op bijziendheid.

Herken jij deze signalen?

Hoe weet je of een kind last heeft van vermoeide ogen door schermgebruik? Dit zijn signalen waar je op kunt letten:

• Wrijven in de ogen
• Hoofdpijn, vooral aan het einde van de dag
• Moeite met concentreren
• Dichterbij het scherm gaan zitten
• Klachten over wazig zien
• Rode of geïrriteerde ogen

Herken je dit? Dan is het tijd om actie te ondernemen.

De 20-20-2 regel

Gelukkig hoef je niet meteen alle schermen de deur uit te doen. “Met de 20-20-2 regel help je de ogen van kinderen op een simpele manier”, vertelt Hagens.

Wat is de 20-20-2 regel?

• 20 minuten schermtijd: Laat je kind maximaal 20 minuten achter elkaar naar een scherm kijken
• 20 seconden pauze: Neem elke 20 minuten een pauze van minstens 20 seconden
• 2 uur buitenspelen: Zorg dat je kind dagelijks minimaal 2 uur buiten speelt

Waarom werkt deze regel?

“De 20-seconden pauze geeft de oogspieren de kans om te ontspannen”, legt de mediacoach uit. “Door in de verte te kijken (minimaal 6 meter ver), hoeven de ogen niet meer scherp te stellen op korte afstand.”

De 2 uur buitenspelen zijn net zo belangrijk. Daglicht stimuleert de productie van dopamine in het oog, wat bijziendheid kan voorkomen. Bovendien kijken kinderen buiten automatisch meer in de verte, wat goed is voor de oogspieren.

Zo pas je de 20-20-2 regel toe

Ik snap het: in theorie klinkt deze regel simpel, maar in de praktijk kan het best lastig zijn. Hier zijn tips om het wél vol te houden:

• Gebruik een timer
• Zet een timer op 20 minuten. Zo hoef je niet constant op de klok te kijken en weet je kind precies wanneer het tijd is voor een pauze. Of kies een filmpje waarvan de aflevering 20 min duurt.
• Maak het visueel
• Voor jonge kinderen werkt een zandloper of een kleurrijke timer goed. Ze zien letterlijk de tijd voorbijgaan en weten wanneer het tijd is om te stoppen.
• Kijk samen in de verte
• Tijdens de 20-seconden pauze kun je samen uit het raam kijken. “Zie jij die vogel daar?” of “Welke kleur heeft die auto verderop?” Zo maak je er een leuk moment van in plaats van een vervelende onderbreking.
• Plan buiten-tijd in
• Maak van buitenspelen een vast onderdeel van de dag. Na school een half uurtje buiten, voor het avondeten nog even de tuin in. Het hoeft niet ingewikkeld: gewoon buiten zijn is al genoeg.

Extra tips voor gezonde ogen

Naast de 20-20-2 regel zijn er nog meer dingen die je kunt doen:

• Zorg voor goede verlichting: Laat kinderen nooit in het donker naar een scherm kijken
• Houd afstand: Een tablet of telefoon hoort op minimaal 30 centimeter afstand
• Pas de helderheid aan: Niet te fel, maar ook niet te donker
• Beperk schermtijd voor het slapen: Stop minimaal een uur voor bedtijd
• Plan regelmatig een oogcontrole: Vroeg ingrijpen kan veel verschil maken

Van strijd naar schermblij

“Ik begrijp dat het soms voelt alsof je constant bezig bent met regels en grenzen rond schermtijd. Maar het hoeft geen strijd te zijn”, benadrukt Hagens. “Door de 20-20-2 regel toe te passen, geef je kinderen een gezonde basis zonder dat je alle schermen hoeft te verbieden.”

Kleine stappen, groot verschil

“Je hoeft niet alles in één keer perfect te doen”, concludeert de mediacoach. “Begin met één aspect van de 20-20-2 regel. Misschien start je met de timer voor pauzes. Of je plant elke dag een vast moment in om buiten te zijn. Elke stap richting gezonder schermgebruik is er één.”

De ogen van kinderen zijn kostbaar en nog volop in ontwikkeling. Door nu kleine aanpassingen te maken, help je ze om gezonde ogen te behouden. En dat is toch waar we het allemaal voor doen?

Wil je meer praktische tips over schermtijd zonder strijd? Volg Lisanne op Instagram.

Verbonden expert

Lisanne Hagens

Mediacoach

Lisanne is gecertificeerd mediacoach en moeder van drie kinderen. Ze zag dat veel ouders worstelen met de uitdaging hoe je je kinderen een gezonde relatie met technologie geeft, terwijl je zelf ook nog aan het leren bent. Met haar eigen praktijk helpt ze ouders daarmee. »

• Mediacoach Lisanne Hagens: ‘Zo houd je kinderogen gezond in een schermrijke wereld’
• ‘Maar in de vakantie mocht het wél!’ Zo ga je om met schermtijd na de zomer
• Zo maak je schermtijd juist waardevol voor je kind volgens mediacoach Lisanne Hagens