Lauren Siemerink Mentale gezondheid Vandaag, 09:02

Leestijd: 9 minuten

Waarom steeds meer ouders mindfulness inzetten voor hun kind: ‘Ze doen niet moeilijk, ze hébben het moeilijk’

In een wereld waarin kinderen constant worden blootgesteld aan verwachtingen, prikkels en prestatiedruk, zoeken steeds meer ouders naar manieren om hun kind innerlijke rust, veerkracht en zelfvertrouwen mee te geven – zonder meteen in een zwaar zorgtraject te belanden. Mindfulness blijkt daarin een krachtige, laagdrempelige tool die kinderen vaardigheden leert voor het leven. Waarom werkt het zo goed? Psycholoog Nadine Coco de Ruiter en moeder en GZ-Psycholoog Adriana Coffy-Lukic delen hun inzichten en ervaringen. 

Het tempo ligt hoog in onze huidige maatschappij: school, social media, naschoolse activiteiten, verwachtingen – er is bijna geen moment meer waarop kinderen en jongeren even niets hoeven. “En dat zie je terug in hun gedrag én in hun lijf,” zegt Nadine Coco de Ruiter. Ze is psycholoog, kindercoach en oprichter van The Coconut Club – waar ze met een team van zes coaches op een laagdrempelige manier psychologische, sociale en emotionele begeleiding voor kinderen, jongvolwassenen en ouders biedt. 

Sterke kinderen bouwen

Met een (expat-)jeugd in het buitenland en twee liefdevolle ouders noemt Nadine zichzelf een dankbaar mens. Maar terugkijkend op de tijden van emigreren, de scheiding van haar ouders, afscheid nemen en terug naar Nederland verhuizen terwijl haar vader in Venezuela achterbleef, al die nieuwe scholen en telkens opnieuw vriendjes maken – had ze af en toe best een plek kunnen gebruiken waar ze laagdrempelig terecht kon om al die veranderingen te verwerken. Precies díe plek heeft ze zelf opgericht in de vorm van The Coconut Club. 

Een veilige plek

The Coconut Club biedt een veilige plek waar kinderen en jongeren kunnen reflecteren, verwerken en groeien. Bij jongere kinderen richt de coaching zich vaak op zelfregulatie en omgaan met grote emoties. “We denken vaak dat jonge kinderen moeilijk doen, maar ze dóen niet moeilijk, ze hébben het moeilijk”, vertelt Nadine. “Samen praten we bijvoorbeeld over de nieuwe gezinssituatie na een scheiding of hoe om te gaan met pestende kinderen in de klas.” Bij jongeren en jongvolwassenen ligt de focus vaker op identiteitsvragen, keuzes maken, (zelf)liefde, faalangst of het omgaan met sociale druk en verwachtingen. Wat de hulpvraag ook is: achter elk gedrag zit een verhaal. Nadine: “Dat verhaal maken we samen weer zacht, begrijpelijk en behapbaar. Doordat wij als coach ook eigen ervaringen delen, durven kinderen en jongeren zich sneller open te stellen. En juist die kwetsbaarheid zorgt vaak voor verrassend snelle en diepe en verandering.”

Mindfulness als pauze tussen denken en doen

Nadine ziet in de praktijk dat niet alleen het tempo, maar ook de lat ligt heel hoog ligt tegenwoordig. “Kinderen en jongeren vergelijken zichzelf voortdurend met anderen: op school, via sociale media of doordat locaties live worden gedeeld. Een rustige middag thuis kan dan al snel voelen als ‘iets missen’, of zelfs leiden tot gevoelens van eenzaamheid.” Veel gedrags- en emotionele uitdagingen ontstaan volgens Nadine niet alleen door problemen zelf, maar door automatische reacties erop: piekeren bij faalangst, impulsief reageren bij boosheid, niet kunnen ontspannen bij een vol hoofd. Nadine: “We reageren zó snel op een gedachte of gevoel dat er geen ruimte meer is om bewust te kiezen hóe we willen reageren,” zegt ze. “Mindfulness brengt precies die ruimte terug: die kleine pauze tussen denken en doen.”

Niet alles wat je denkt is waar

Sessies bij The Coconut Club bestaan altijd uit een combinatie van coaching en mindfulness waarin kinderen leren dat ze niet alles wat ze denken hoeven te geloven. Ook is er aandacht voor het herkennen van hun innerlijke signalen. “Water kookt ook niet uit het niets,” legt Nadine uit. “Het begint eerst zachtjes te borrelen. Kinderen leren die eerste “bubbeltjes” herkennen: dit is spanning, dit is verdriet, dit is drukte in mijn hoofd. Dat bewustzijn is goud waard. Een kind dat zichzelf beter begrijpt, reageert rustiger, ervaart meer regie en ontwikkelt meer zelfvertrouwen. Op die manier zetten we kinderen en jongeren weer aan het roer van hun eigen eigen gedachten, keuzes en gedrag.”

Het leven leren accepteren met alles wat er is

Leren omgaan met alles wat je ervaart: dat herkent ook Adriana Coffy – Lukic, moeder van drie en GZ-psycholoog met een eigen praktijk. “Mindfulness is er niet is om het leven mooier of positiever te maken,” zegt ze. “Het gaat het erom te accepteren dat dit het is –  met alles wat mooi én alles wat moeilijk is.” Haar dochter volgde een traject bij The Coconut Club. “Een bewuste keuze”, vertelt Adriana, voor een deel ingegeven door (negatieve) ervaringen met de reguliere jeugdzorg. 

Oké zoals je bent

Tijdens de coronapandemie kampt Adriana’s oudste dochter met somberheid. Hoewel Adriana door haar eigen werk het ggz landschap goed kent, blijkt het vinden van de juiste zorg niet makkelijk. Haar dochter krijgt in korte tijd meerdere labels, maar niet de ondersteuning die ze nodig heeft. Adriana: “In een fase waarin identiteit nog zo in ontwikkeling is, werkte dat eerder belemmerend dan helpend.” Wanneer haar middelste dochter worstelt met faalangst, besluit Adriana opnieuw hulp te zoeken. Via een collega komt ze terecht bij The Coconut Club. “Vanaf het eerste moment voelde mijn dochter zich gezien. De boodschap die ze kreeg was helder en helpend: je bent oké zoals je bent, er is niets mis met je.”

Dankbaarheid en zelfacceptatie

Mindfulness helpt de dochter van Adriana accepteren wie ze is. “Ze kan bijvoorbeeld haar lengte niet veranderen – en dat mindfulness leert haar dat dat ook niet hóeft.” Ze ziet haar dochter al na een paar sessies opbloeien. Met mindfulness-oefeningen, aandacht voor emoties en het leren aangeven van wensen en grenzen, groeit het zelfvertrouwen van haar dochter. “Ze startte met het schrijven in een dankbaarheidsdagboek en ontdekte, zonder labels maar vanuit nieuwsgierigheid, wie ze werkelijk is.” Adriana ziet hoe haar dochter assertiever is, meer haar plek inneemt binnen het gezin en dichter bij zichzelf blijft. “Dat zijn vaardigheden die ze haar hele leven meeneemt.”

Mindfulness voor ouders: mindful parenting

Mindfulness werkt niet alleen voor kinderen, maar ook voor ouders. Psychotherapeut en hoogleraar Family Mental Health & Mindfulness Susan Bögels doet al jaren onderzoek naar mindful parenting. Haar werk laat zien dat opvoeden met bewuste aandacht leidt tot minder stress, meer emotionele beschikbaarheid en een sterkere ouder-kindrelatie. Voor Adriana als moeder blijkt mindfulness ook waardevol: “bij mijn oudste dochter wilde ik het ongemak wegnemen, omdat ik het zelf zo moeilijk kon verdragen. Mindfulness leert me juist om erbij te blijven – ook als het schuurt.”

Hoe kan ik mijn kind beter begrijpen en ondersteunen?

Bijna alle ouders die bij The Coconut aankloppen hebben dezelfde vraag, vertelt Nadine: “hoe kan ik mijn kind beter begrijpen en ondersteunen?” Ze voelen intuïtief dat hun kind iets nodig heeft: meer rust, meer stevigheid, meer vertrouwen – maar zijn zoekende naar de juiste ingang. De druk op moderne gezinnen is daarbij groter dan vroeger. Tijd, échte aandacht en rust zijn schaars. Nadine: “het mooie is dat kleine, liefdevolle aanpassingen thuis vaak al voor enorme opluchting en zichtbaar verschil zorgen. En dat is heel welkom, zeker in periodes van scheiding, in het geval van samengestelde gezinnen of simpelweg drukke weken zoals nu aan het einde van het jaar rondom kerst.”

Mindfulness op school

Adriana is zo enthousiast over mindfulness, dat ze ervoor pleit dat mindfulness een verplicht vak op de basisschool zou moeten zijn. Zodat kinderen leren tevreden te zijn met wie ze zijn en wat ze hebben – iets wat ze van ouders vaak minder goed kunnen ontvangen. Schoolverlichting, een initiatief van de Nieuwe Yogaschool in Amsterdam, is een hoopvol voorbeeld. De meerwaarde van yoga, meditatie en mindfulness wordt met zowel kinderen als docenten gedeeld. Er is aandacht voor thema’s als gevoelens, dankbaarheid en (zelf)-liefde en kinderen leren om complimenten uit te delen en te ontvangen. 

Leren surfen op de golven van het leven

Mindfulness helpt de dochter van Adriana dichtbij zichzelf te blijven en in plaats van te vluchten voor moeilijkheden, mee te bewegen met de uitdagingen van het leven. Nadine: “het leven blijft altijd schommelen, maar als we kinderen de juiste vaardigheden meegeven om met stress, prikkels en emoties om te gaan –  dan zie je hoeveel veerkracht er al in hen zit, vaak veel meer dan ze ooit zelf hadden gedacht.” Mindfulness is daarmee geen trend of quick fix, maar een duurzame investering in mentale gezondheid. En dat maakt mindfulness niet zweverig, maar misschien wel één van de meest waardevolle vaardigheden voor het leven die we kinderen, jongeren én ouders kunnen meegeven.