Wilma Groothuis Mentale gezondheid 31 mei 2025, 11:04

Leestijd: 3 minuten

Had jouw zus een postpartum psychose? Dan heb jij ook dat risico

Als jij een goede band hebt met je zus, deel je misschien veel met elkaar. Je leven, ervaringen en gezondheid. Nu hoor ik je denken: huh, gezondheid? Ja, je leest het goed. De gezondheid van je zus kan invloed hebben op jouw eigen gezondheid. En dan hebben we het met name over haar mentale gezondheid na de bevalling.

Dat blijkt allemaal uit een nieuw onderzoek, gepubliceerd in de American Journal of Psychiatry.

Wat is een postpartum psychose?

Er is tegenwoordig al veel bekend over de postnatale depressie, oftewel de depressie die sommige vrouwen krijgen na de geboorte van hun kind. Waar iets minder over bekend is, is het fenomeen de postpartum psychose. Dit wordt ook wel kraambedpsychose genoemd. Bij een postpartum psychose heeft een vrouw last van waanbeelden en lijkt ze het contact met de werkelijkheid kwijt te zijn.

Je herkent een postpartum psychose aan de volgende punten:

• Vermoeidheid door slaapproblemen;
• Verwardheid;
• Wanen;
• Heel veel praten;
• Onrustig zijn;
• Hallucinaties;
• Achterdochtig/wantrouwend zijn;
• Wisselend bewustzijn;
• Een lastig te volgen denkpatroon;
• Het gevoel dat je het contact met de omgeving kwijt bent.

Eigen risico groot door je zus

Zo’n postpartum psychose heeft niet alleen invloed op de vrouw zelf, blijkt nu uit het onderzoek. Het is namelijk zo dat als jouw zus een postpartum psychose heeft gehad, jouw eigen risico daarop vertienvoudigd is. Dat klinkt als een flinke vergroting, en het is ook een hoog cijfer, maar voordat je echt in paniek raakt is het goed om te weten dat de echte kans op een postpartum psychose nog laag blijft, met zo’n 1,6 procent.

Waarom dit dan wel belangrijk is? Omdat risico’s voor de mentale gezondheid van kersverse moeders nog te vaak niet op tijd opgemerkt worden. Zeker als het gaat om iets waar niet iedere ouder weet van heeft, zoals een postpartum psychose. En als de risico’s dan niet bekend zijn, trekken deze moeders ook niet snel aan de bel en ondergaan ze het in hun eentje.

Op de hoogte zijn

“Elke vrouw in de vruchtbare leeftijd en haar artsen moeten op de hoogte zijn van het bestaan, de ernst, de symptomen en het familiale risico van postnatale psychose, zodat deze snel kan worden gediagnosticeerd en hopelijk kan worden voorkomen”, aldus Veerle Bergink, directeur van het Women’s Mental Health Center van Mount Sinai en medeauteur van de studie.

Bergink: “Te veel vrouwen met een hoger risico weten het niet. Zij blijven alleen achter met een baby en krijgen geen enkele steun.” Het is dus belangrijk dat er meer over wordt gepraat, om zo te proberen meerdere postnatale psychoses te voorkomen. Mocht je zwanger willen worden, zwanger zijn of je kent iemand die je dierbaar is die zwanger is: ga het gesprek aan.

Trek aan de bel

Mocht je al zeker weten dat jouw zus een postpartum psychose heeft gehad, dan is het goed om op tijd aan de bel te trekken. Ga als het kan zo vroeg mogelijk tijdens jouw zwangerschap, het liefste nog daarvoor, in gesprek met je huisarts. Hij of zij kan met je meedenken over bijvoorbeeld meerdere controles met betrekking tot je mentale gezondheid of misschien een afspraak met een psycholoog.

Het is goed om tijdens de zwangerschap al na te denken over bepaalde zaken na de bevalling. Denk aan de ondersteuning na je bevalling, het kenbaar maken van de symptomen van een postpartum psychose aan je omgeving en plannen maken om het slaapgebrek, wat vaak een grote oorzaak is van de psychose, zo goed mogelijk tegen te kunnen gaan. Alles wat je kunt doen om het te voorkomen, is de moeite waard!

Iris (29) had moeite om zichzelf na de bevalling weer terug te vinden: ‘Ik ging als een zombie door het leven’