Wilma Groothuis Opvoedadviezen Vandaag, 09:04

Leestijd: 4 minuten

Zijn kinderen van werkende moeders even gelukkig als van thuisblijfmoeders? Kinderpsycholoog geeft antwoord

Het is een onderwerp waar veel discussie over is: maakt het uit of je als moeder werkt of fulltime thuis bent met de kinderen? Krijg je door één van beiden gelukkigere kinderen? Uit een eerder wereldwijd onderzoek bleek dat kinderen van werkende moeders even gelukkig zijn als kinderen van thuisblijfmoeders.

Wij vroegen kinderpsycholoog Mirjam de Nijs of zij het hiermee eens is.

Mirjam: “Dit onderwerp raakt veel ouders in het hart. In mijn praktijk merk ik hoe snel het gesprek hierover beladen wordt, alsof er maar één juiste keuze is. Gelukkig laten onderzoek én praktijkervaring zien dat het genuanceerder ligt.”

Kinderen van werkende moeders even gelukkig

Het onderzoek werd gehouden onder 100.000 mannen en vrouwen uit 29 landen. Daaruit bleek dus dat kinderen van werkende moeders even gelukkig zijn. Dat is een positieve uitkomst, aangezien moeders zich soms schuldig kunnen voelen als ze werken, in plaats van fulltime bij de kinderen zijn.

“Mensen geloven nog steeds dat wanneer moeders werken, ze op een bepaalde manier tekortkomen in de opvoeding van hun kinderen”, legt Kathleen McGinn, professor aan de universiteit van Harvard uit. “Deze bevindingen zijn daarom dan ook heel belangrijk om deze misvatting uit de wereld te helpen.”

Kwaliteit boven kwantiteit

Wij vroegen ons af hoe een expert in Nederland over dit onderwerp denkt. Daarom vroegen we Mirjam de Nijs om haar kijk op dit onderwerp te geven. Mirjam: “Dat kinderen van werkende moeders even gelukkig zijn, klopt in grote lijnen. Grote, langdurige onderzoeken laten zien dat er geen overtuigend verschil is in geluk of ontwikkeling tussen deze kinderen. Het belangrijkste is niet hoeveel uren een ouder thuis is, maar hoe die tijd wordt ingevuld: met aandacht, voorspelbaarheid en warme interacties. Kwaliteit van contact is dus belangrijker dan kwantiteit.”

Wat zijn de voordelen voor kinderen als een moeder werkt?

“Werk kan zorgen voor financiële stabiliteit en een rolmodel zijn voor autonomie en gelijkwaardigheid. Studies laten zien dat dochters van werkende moeders later vaker economisch zelfstandig zijn en dat zonen meer zorg op zich nemen. Bovendien kan werk bijdragen aan het welzijn van de ouder zelf. En een ouder die lekker in haar vel zit, geeft dat door aan haar kinderen. Dat heeft direct invloed op het hele gezin.”

Wat zijn de voordelen als een moeder fulltime thuis bij de kinderen is?

“Thuis zijn kan betekenen dat er meer tijd is voor rustige, gedeelde momenten, vooral bij jonge kinderen of als er extra zorg nodig is. Er is minder haast en ouders kunnen soms sneller inspelen op signalen van het kind. De taken kunnen bijvoorbeeld ook zo verdeeld zijn dat het voor iedereen te doen is.”

En wat zijn bij beide situaties de nadelen?

“Bij werken kan er meer logistieke stress zijn, zeker als opvang of werkroosters niet goed passen bij het gezin. Ook hoor ik in de praktijk dat wanneer beide ouders werken, de taakverdeling vaak een struikelblok is, waardoor er scheurtjes ontstaan in de relatie, wat effect heeft op het gezin. 

Bij fulltime thuisblijven kan er, afhankelijk van de situatie, ook een gevoel van isolement of overbelasting ontstaan. Het komt voor dat het gevoel van geen doel hebben in het leven overheerst. In beide gevallen geldt: het welzijn van de ouder is een belangrijke schakel in het welzijn van het kind.”

Merk je dat veel werkende moeders een schuldgevoel ervaren?

“Ja, dat kom ik vaak tegen. Schuldgevoel ontstaat vaak doordat we botsende waarden hebben: we willen zorgen én werken. Het zegt meestal meer over maatschappelijke verwachtingen dan over wat het kind daadwerkelijk nodig heeft. Als ouders merken dat hun kind zich veilig voelt en zich goed ontwikkelt, zijn veel zorgen minder terecht dan gedacht.”

Zie je verschillen in hechting of sociaal-emotionele ontwikkeling?

“Nee, niet structureel. Hechting draait om sensitief reageren, voorspelbaarheid en emotionele beschikbaarheid. Dat kan even goed naast werk als thuis, mits de ouder die momenten bewust creëert en bewaakt.”

Welke rol spelen kinderopvang of grootouders in het geluk van kinderen?

“Een goede kinderopvang of betrokken grootouders kunnen juist veel voordelen bieden. Denk aan extra sociale ervaringen, stabiliteit en een breder netwerk van zorg en steun. De sleutel is afstemming: dat thuis en opvang elkaar aanvullen in wat het kind nodig heeft.”

Waarom gaat dit gesprek bijna altijd over moeders en niet over vaders?

“Dat zegt veel over hoe we nog steeds naar zorg en werk kijken. Vaders komen in dit gesprek vaak minder voor, terwijl gelijkwaardig zorgen juist voordelen heeft voor het hele gezin. Ik hoop dat we daar stap voor stap naartoe kunnen bewegen. Het lijkt nu nog vanzelfsprekend dat de moeder minder gaat werken of stopt met werken en de vader voor de financiën zorgt.

De vraag is dus niet: moet ik werken of thuisblijven om een goede ouder te zijn? De échte vraag is: hoe kan ik, in mijn situatie, zorgen voor warme, voorspelbare en betrokken momenten met mijn kind, zelf overeind blijven én voor mezelf zorgen, maar ook de verbinding met mijn partner behouden? Daar zit de kern en daar help ik gezinnen in mijn praktijk bij.”

Hoogopgeleide thuisblijfmoeder zonde van diploma? ‘Kinderen horen je eerste prioriteit te zijn’

Verbonden expert

Mirjam de Nijs

Kinderpsycholoog en cognitief gedragstherapeut

Mirjam is een ervaren psycholoog, cognitief gedragstherapeut en EMDR therapeut en in opleiding tot systeemtherapeut. Al meer dan tien jaar helpt zij gezinnen in haar praktijk, waar zij zich niet alleen richt op het kind, maar op het hele systeem: ouders, gezin en waar nodig ook school en familie. Dit leidde tot haar specialisatie als De Familiepsycholoog. »

• Zijn kinderen van werkende moeders even gelukkig als van thuisblijfmoeders? Kinderpsycholoog geeft antwoord