Redactie Opvoeden 25 jul 2022, 17:02

Leestijd: 4 minuten

5x andere manieren om ‘doe eens rustig!’ tegen je kind te zeggen

‘Doe eens rustig!’ of ‘Hou je koest!’ Het zijn van die typische zinnetjes die je ouders tegen hun kinderen hoort roepen in de supermarkt, een restaurant of waar dan ook. Zelden hebben dit soort zinnen het gewenste effect. Wat kun je wel zeggen?

Herhaaldelijk tegen je kind zeggen dat hij moet kalmeren is niet alleen minachtend. In wezen vertel je je kind ook dat hij of zij geen toestemming heeft om boos te worden.

‘Doe eens rustig!’

Denk eens terug aan de laatste keer dat iemand je terloops zei dat je moest “kalmeren” terwijl je boos was. Je voelde je er niet echt beter door, toch? Stel je nu eens voor hoe een opmerking als ‘doe eens rustig!’ voor een kind kan zijn, dat nog moet leren om zijn eigen emoties te begrijpen.

Een ander belangrijk punt om in het achterhoofd te houden is dat een vermanend verzoek tot kalmeren kinderen juist aanmoedigt om te verbergen hoe ze zich werkelijk voelen, in plaats van op een gezonde manier om te gaan met hun emoties. Dit maakt het op zijn beurt bijna onmogelijk voor hen om echt, nou ja, te kalmeren.

Emotieregulatie is een vaardigheid

Als een kind nog niet de coping tools heeft om te kalmeren, hoe kan een kind dan weten wat het in zo’n situatie moet doen? Emotieregulatie is, net als slapen, een vaardigheid die moet worden aangeleerd. Huilen, sip zijn of zelfs een driftbui hebben is een natuurlijk gedrag dat een kind gebruikt om zijn behoeften kenbaar te maken, omdat hij nog geen alternatieve manier heeft geleerd om te reageren.

Klinkt logisch, maar wat heb je eraan als een kind afstevent op een driftbui in een overvolle tram? Hoe leer je je kind om met zijn gevoelens om te gaan, in plaats van te verwachten dat het doet wat je zegt? Daar komt een stukje fijngevoelige communicatie bij kijken. De toverwoorden daarbij zijn: definiëren, modelleren en een kans creëren.

Het gaat erom dat je als ouder rustig aangeeft wat er aan de hand is, dat je het goede voorbeeld geeft en ruimte biedt aan je kind om zijn gevoelens te verwerken. Een paar alternatieven:

1. ‘Ik kan zien dat je boos bent’

Oké, we weten dat het een beetje vreemd klinkt om het voor de hand liggende te zeggen (want ja, iedereen binnen een straal van een 100 meter ziet dat je kind van streek is). Maar door de emoties te erkennen, valideer je wat je kind voelt. Dit helpt op zijn beurt om de situatie te de-escaleren, terwijl je kind zich gehoord voelt.

2. ‘Vertel me wat er aan de hand is, ik luister naar je’

Actief luisteren helpt kinderen die worstelen met hun emoties om te onthouden dat ze worden gewaardeerd en verzorgd. Een open communicatie stelt je kind in staat om te praten over zijn stemming en angstsymptomen. Dit kan ertoe bijdragen dat je kind zich veilig en ondersteund voelt.

3. ‘Je hebt even een lastig moment, ik ben hier met jou’

Door je voortdurende steun te tonen, zelfs als je kind een driftbui krijgt, kom je een heel eind. Kinderen eraan herinneren dat ze niet alleen zijn door een veilige plek te creëren om emoties te uiten en door te herhalen dat er hulp beschikbaar is, kan hun woede en angst op dat moment verminderen.

4. ‘Ik zal wachten tot dat je klaar bent om je woorden te gebruiken zodat je me kunt vertellen wat je wilt’

In die – hopelijk spaarzame – gevallen waarin je kind de ultieme meltdown heeft, communiceer dan dat je bereid bent te wachten tot je kind klaar is om zich open te stellen. hiermee laat je weten dat je op je kind zult wachten, biedt je een keuze, een veilige ruimte en geef je je kind het gevoel de controle te hebben.

5. ‘Laten we het opnieuw proberen’

Als eerdere pogingen om te communiceren mislukken, kan het nooit kwaad om het opnieuw te proberen. Let er dan wel op dat je de persoonsvorm ‘we’ gebruikt in plaats van ‘jij’. Dit geeft aan dat je je kind niet de schuld geeft en dat je als een team wilt werken aan een oplossing.

Het zinnetje dat je beter niet kunt zeggen als je kind verlegen is