Loth van Veen Columns 4 mei 2025, 15:01

Leestijd: 3 minuten

Column van docente Loth van Veen (40): ‘Waarom ik in Zweden geen last heb van mom guilt’

Loth is moeder van Pepijn (9), Stach (7) en Teun (5). Ze woont sinds de zomer van 2024 in Zweden waar ze samen met haar man Thomas een oud huis in het bos renoveert. Ze is docente, zelfstandig ondernemer en ze verkent het Zweedse onderwijs en de Zweedse manier van opvoeden. Ze schrijft iedere maand over wat haar opvalt en deze week gaat het over de impact van Whatsappgroepen en hoe ze hier in Zweden mee omgaan.

“Het is de week voor Pasen. Ik heb een hotline met twee vriendinnen in Nederland. “Zestig stukken ontbijtkoek, Loth. Of ik die voor woensdag een lintjes wil knopen. En oja, ik moet ze ook zelf gaan kopen en de bonnetjes inleveren. Hoe dan?” appt de één terwijl ze op haar werk zit. De andere vriendin trekt op dat moment een sprintje naar de Albert Heijn, omdat er voor het paasontbijt complete ontbijtdozen beschilderd en gevuld hadden moeten zijn. Had ze even gemist in de klassenapp.

Contrast

Groot is het contrast met mijn workload voor onze kinderen op school. Ik zit in precies nul Zweedse whatsappgroepjes. Zweden sms’en nog volop en niet in groepjes en alleen als het nodig is. De school doet nauwelijks een beroep op ouders. Waar we in Nederland voortdurend verzoekjes via verschillende kanalen kregen (Donderdag mogen de kinderen verkleed naar school! Welke ouders willen krentenbollen smeren voor het voorleesontbijt? Hulpouders gezocht voor juffendag! Vrijdag ouderborrel voor groep 4!) en er, zeker in het voorjaar, geen week normaal was, blijft het hier stil. Misschien beschikken scholen over meer mankracht om dit zelf te organiseren, maar het valt mij ook op dat er een stuk minder ‘extraatjes’ georganiseerd te worden door de school (en ouders).

Schoolbus

Ook ervaar ik veel meer afstand met het leven op school. Zo staan er bijvoorbeeld nauwelijks ouders op het schoolplein ’s middags. De ouders die er zijn, hebben vaak een kinderwagen meteen jonger broertje of zusje erin en genieten van de riante verlofregeling die Zweden biedt. Bijna alle andere ouders werken. Fulltime. Vaders èn moeders. De kinderopvang en de Fritids (een soort BSO in de school) zijn in Zweden nagenoeg gratis en van hoge kwaliteit. Ook komen veel kinderen met de schoolbus naar school. Als ouder kom je dus minder vaak op school en heb je minder contact met andere ouders en leerkrachten. Wel is er een wekelijkse nieuwsbrief en hebben we regelmatig een ontwikkelgesprek.

Schuldig

In Nederland voelde ik me als ouder eigenlijk continue overvraagd en schuldig. Als ik op een doordeweekse dag mee ging om het schoolreisje te begeleiden, voelde ik mij schuldig naar mijn werk toe. Als ik op mijn werk was en foto’s in de klassenapp zag verschijnen van de speelgoedochtend op school (volledig gemist!), voelde ik mij schuldig naar mijn zoontje en de juf toe. Het is fijn om niet meer het gevoel te hebben steeds te kort te schieten. Anderzijds is het soms jammer dat je niet alle kinderen in de klas goed kent, speeldates wat meer organisatie vragen en je gewoon wat minder goed op de hoogte bent van wat er speelt op school.

Gejaagd

Maar, ik vraag me af wat we onze kinderen nu precies leren als we gejaagd en moe met de -zelf-versierde-en-gevulde-ontbijtdoos op de paasviering verschijnen. Overdrijven we niet een beetje? ‘Zeker’ briest mijn vriendin op de app. ‘Alle paasdozen bleken door ouders gemaakt te zijn! En ze gingen ook nog aan elkaar vertellen hoe lang ze eraan hadden geknutseld!’ raast ze door. Ik doop onze appgroep ondertussen om tot LAGOM. Dat is een prachtig woord dat ik hier leerde kennen, wat betekent: precies zo goed/veel als het zou moeten zijn. Zou het toevallig zijn dat wij daar in het Nederlands geen vertaling voor hebben?”

Moeder Loth van Veen (40) is studiebegeleider op een Zweedse school: ‘Onderwijs zonder ruis’

Verbonden expert

Loth van Veen

Docente en auteur

Loth is docente, auteur, eigenaar van Intermijn en moeder van Pepijn (9), Stach (7) en Teun (5). Loth is opgeleid als docent en gaf jarenlang les in het voortgezet onderwijs en het hbo. Sinds de zomer van 2024 woont Loth met haar gezin in Zweden. Ze renoveert daar een oud huis en verkent het onderwijs in Scandinavië. »