Mirthe Diemel Opvoeden 7 mei 2025, 15:03

Leestijd: 4 minuten

Dilemma: ‘Mijn jongste vindt haar oudere zus niet leuk, wat nu?’ Pedagoog geeft advies

Regelmatig krijgen we bij J/M Ouders vragen van lezers over opvoeden, ouderschap en problemen en dilemma’s waar ouders mee zitten. Daarom delen we elke week een dilemma van een lezer. Deze week legt Shanice (42) haar dilemma voor: ‘Mijn jongste vindt haar oudere zus niet leuk, wat nu?’

“Op zich kunnen mijn twee dochters (1,5 jaar en 5 jaar) goed met elkaar. Voor zover je het over samen spelen kunt hebben natuurlijk, want de jongste is nog wel erg klein. Maar ze doet leuk mee als haar oudere zus staat te dansen, en ze spelen ook echt weleens samen. Alleen: het lijkt wel of mijn jongste steeds meer een soort afkeer van haar zus begint te krijgen. Ze is bijvoorbeeld helemaal niet knuffelig naar haar toe. Naar mij wel, ze plakt zo’n beetje aan me vast op bepaalde momenten. Maar wil haar oudere zus haar een knuffel of kus geven, dan slaat ze wild met haar armen en roept ze keihard ‘nee nee nee!’ Dat vind ik echt een groot dilemma.

Dilemma: steeds afgewezen

En het is niet alleen met knuffelen, maar gewoon, als mijn oudste iets te dicht in haar aura komt. Ik vind dat zielig voor de oudste, want ze bedoelt het lief en wordt nu steeds afgewezen. En het maakt me onzeker: waarom doet de jongste nou zo? Terwijl de jongste haar zus ’s ochtends wel altijd echt begroet bij het opstaan, of na een dag opvang.

Lomp

Mijn oudste kan soms wel echt lomp zijn in haar doen en laten, dus misschien is het een soort ‘voorzorgsmaatregel’ van de jongste. Maar ik vind het lastig ermee om te gaan. Probeer het uit te leggen en te stimuleren bij de jongste, zo van ‘geef je zus maar een knuffel, ze bedoelt het lief’. Is dit normaal, is het een fase, wat moet ik ermee?”

Tips van de pedagoog

“Allereerst wil ik je twijfel wegnemen: het gedrag van je jongste dochter betekent niet dat ze haar oudere zus niet leuk vindt. Heel begrijpelijk, deze gedachte, vanwege haar gedrag als je oudste dochter contact zoekt.

Oefenen met grenzen

Je jongste dochter is in haar ontwikkeling nu bezig met het ontdekken dat zij een eigen persoon is. Hierdoor is zij haar eigen grenzen aan het ontdekken en haar eigen ‘ruimte’. Zelfs (en vaak juist) bij mensen die dichtbij staan, oefent zij met deze grenzen. 

Het is veiliger als je weet dat mensen niet weg zullen gaan (je afwijzen) als jij je grenzen aangeeft. Aangezien ze jou heel hard nodig heeft om zichzelf te kunnen reguleren (om te kunnen omgaan met emoties bijvoorbeeld), zie je vaak dat er bij broertjes of zusjes ook grenzen worden aangegeven.

Respecteren

Het mooiste wat je kunt doen is die grenzen respecteren. Want daarmee zeg je: jij doet ertoe, je grenzen zijn belangrijk. 

Als je zegt: ‘Geef je zus maar een knuffel’, zeg je eigenlijk dat ze over haar eigen grenzen heen moet gaan. En juist deze eerste jaren is het zó waardevol om die grenzen serieus te nemen. Die zorgen voor een basis voor later. Wanneer je kind een puber is, wil je ook graag dat ze nee durft te zeggen als iemand haar wil knuffelen en zij dit niet wil.

Mooie les

Daarbij snap ik ook heel goed dat het vervelend is voor de oudste, juist omdat zij het lief bedoelt. Maar ook zij kan hier deze mooie les uit leren. ‘Als iemand nee zegt, dan stop je’. Je kunt dit goed met haar bespreken en duidelijk maken dat dit geen persoonlijke afwijzing is, maar dat iedereen andere dingen fijn vindt. 

Jullie kunnen samen andere opties bedenken. Misschien wilt de jongste wel een high-five geven of zwaaien? En als ze niets wilt, dan is dat ook oké. Dan kan de oudste met jou knuffelen als jullie dat fijn vinden!

Je kunt de oudste ook helpen, omdat zij nog niet altijd goed kan inschatten of de jongste iets wel of niet zou willen. Als je het ziet gebeuren kun je zeggen wat ze wél kan doen: ‘Volgens mij wil je zusje even alleen spelen. Laat haar maar even, waar zou jij mee willen spelen?'”

* Om privacy-redenen is er een schuilnaam gebruikt. De echte naam is bekend bij de redactie.

Dilemma: ‘Mijn dreumes is ineens een kieskeurige eter, wat moet ik doen?’

Verbonden expert

Esther Jongerius

Pedagoog en opvoedcoach

Esther is pedagoog en moeder van twee meiden. Ze werkt al meer dan tien jaar met ouders en kinderen. Eerst als pedagogisch coach binnen de kinderopvang, waar ze zich richtte op de allerkleinsten van 0-5 jaar en later binnen haar eigen bedrijf Liefdevol Ouderschap. »

• Dilemma: ‘Mijn jongste vindt haar oudere zus niet leuk, wat nu?’ Pedagoog geeft advies
• Dilemma: ‘Mijn partner en ik verschillen in de opvoeding, wat nu?’ Pedagoog geeft advies
• Dilemma: ‘Heeft mijn kind wel zoveel speelgoed nodig?’ Pedagoog geeft advies