Onze dochter is hondsbrutaal. Wat kunnen we doen?
Als ouder zit je regelmatig met vragen en kwesties rondom het opvoeden van je kinderen. J/M ouders geeft graag antwoord op al deze vragen in de rubriek ‘advies van de redactie.’ Dit keer is het onderwerp: onze dochter is hondsbrutaal.
De vraag
Onze dochter van dertien lijkt de laatste tijd niet lekker in haar vel te zitten. Ze is vaak chagrijnig. Dat is tot daaraan toe, maar ze reageert dit af op haar zus en scheldt haar uit voor suffe koe of ander weinig fraai taalgebruik. Ook op school is ze brutaal, horen we van haar mentor. Ze heeft de mentor laatst uitgescholden. We hebben er met haar over gepraat, maar ze kijkt alleen maar stuurs voor zich uit en we dringen niet tot haar door. ‘Jahaa! zegt ze dan en mompelt er zachtjes iets lomps achteraan. Ten einde raad zijn we er nu toe overgegaan om elke keer dat we horen dat ze gescholden heeft, tegen haar zus scheldt of ons een brutale mond geeft, een euro van haar zakgeld in te houden. Het gaat hard zo. Maar eigenlijk werkt het helemaal niet, het leidt eerder tot nog meer brutaal gedrag. Wat kunnen we doen?
Het advies
Wanneer je als ouder geïrriteerd raakt of moeite hebt met bepaald brutaal of vervelend gedrag van je kind, wil je dat zo graag stoppen dat je er soms onbedoeld veel aandacht aan besteedt. Dat kan ervoor zorgen dat het alleen maar toeneemt. Omdat het niet minder wordt, haal je vervolgens van alles uit de kast om tot haar door te dringen. Vaak probeer je dan van alles door elkaar (negeren, boos worden, humor, straffen, enzovoort) wat al helemaal geen effect meer heeft.
Wat kun je doen?
- Rustig blijven en er niet enorm veel aandacht aan besteden, werkt vaak het beste. Je eigen gevoel speelt ook altijd mee in je reactie. Ouders vinden (zeker) brutaal gedrag vaak zo erg dat ze met veel emotie reageren.
- Duidelijk afkeuren doe je natuurlijk wel en aangeven hoe je het anders wilt zien.
- Straffen werkt meestal niet, of alleen voor de korte termijn. Zeker als de straf (in dit geval: geen zakgeld) niet in verhouding staat met het gedrag (brutaal taalgebruik) en er ook niets mee te maken heeft, helpt straf geven niet om iets op te lossen of te voorkomen. Een logische consequentie kan wel goed werken: bijvoorbeeld excuses laten aanbieden aan de juf.
- Het kan ook helpen om haar zelf consequenties te laten bedenken van het ongewenste gedrag. Zeker als het gaat over de opmerkingen die ze naar haar zus maakt; die kun en moet je niet negeren.
- Het kan ook werken om een afspraak met haar te maken. Vertel haar nog een keer welk taalgebruik je echt niet accepteert en waarom. Spreek met haar af dat elke keer dat ze het gebruikt je haar één keer zegt dat je het zo niet wil horen. Vervolgens negeer je haar gedrag en opmerkingen, tot ze de dingen weer op een acceptabele manier kan laten weten. Als je dit heel consequent doet, maakt dat haar duidelijk dat het niets meer oplevert. Elke keer dat ze op een gewenste manier reageert, geef je haar door middel van een glimlach/reactie/opmerking aan dat je daar blij van wordt en dat het haar meer oplevert. Let op: zeg er niet achteraan: ‘Zie je wel dat je het kan? Waarom doe je dat nou niet altijd?’ Niet doen!
Wat zit haar dwars?
Je geeft zelf al aan dat het samen lijkt te hangen met niet lekker in haar vel zitten. Dat is een belangrijke observatie. Hou eens een tijdje bij of daar inderdaad een link mee is. Zo ja, dan helpt het wellicht ook om daar bij stil te staan en het daar met haar over te hebben. Benoem het en laat merken dat je begrijpt dat ze even een rothumeur heeft en weinig kan hebben, maar laat wel duidelijk merken welk gedrag je afkeurt. Dat corrigeer je wel: ‘Je zit even niet zo lekker in je vel en kunt weinig van je zus hebben. Dat begrijp ik en dat mag ook, ik wil alleen niet hebben dat je zo onaardig tegen je zus praat.’ Samen kun je bedenken wat haar op zo’n moment helpt. Misschien even ontspannen op haar kamer en daarna weer gezellig terugkomen?
Dit kun je allemaal doen om brutaal gedrag van je kind de kiem in te smoren