Wilma Groothuis Opvoeden 22 mrt 2023, 13:04

Leestijd: 4 minuten

Wat als jij je kind niet vertrouwt met social media? Mediacoach geeft advies

Opvoeden blijft een lastige kwestie. Elke ouder heeft vragen hoe hij iets het beste kan aanpakken. Daarom stellen we elke week een vraag aan een expert. Deze week geeft mediacoach Marloes Jonker antwoord op de vraag: wat als jij je kind niet vertrouwt met social media?

Tegenwoordig kunnen kinderen niet meer zonder social media, elke dag zijn ze op Instagram, TikTok en Snapchat te vinden. Voor ouders kan dit een lastige kwestie zijn, omdat ze niet altijd goed toezicht hebben op wat hun kind doet. In hoeverre kun je je als ouders bemoeien met het social media gedrag van je kind?

Uitdagingen rondom social media

“In dit digitale tijdperk ontkom je als ouder niet aan de uitdagingen die zich voordoen als je kind regelmatig een schermpje gebruikt”, vertelt Jonker. “Of je kind nou graag gamet, naar vlogs op YouTube kijkt, berichtjes uitwisselt via WhatsApp of graag op TikTok ‘rondhangt’, lastige kwesties rondom schermtijd doen zich ongetwijfeld vroeg of laat een keer voor. Mediaopvoeding is onderdeel van de opvoeding geworden, hoe moeilijk dat soms ook is.

Door de komst van smartphones, die de meeste kinderen in Nederland al tussen hun tiende en twaalfde jaar krijgen, zijn kinderen al jong wereldburgers. Alleen zijn kinderen van die leeftijd nog kwetsbaar door hun beperkte levenservaring en wereldbeeld. Ouders hebben dus een belangrijke rol om kinderen daar goed in te begeleiden. Op school gebeurt dit helaas niet of nauwelijks.

Beperkingen voor kinderen

Social media platformen zijn niet bestemd voor jonge kinderen. De minimale leeftijd voor TikTok, Instagram, Facebook en Snapchat is 13 jaar, voor WhatsApp zelfs 16 jaar. Om hen toch enigszins te beschermen, gelden bij deze platformen enige beperkingen voor kinderen tussen de 13 en 16 jaar. Helaas geven veel kinderen bij het aanmaken van een account een valse leeftijd op, waarmee zij deze beperkingen omzeilen. Zo worden ze vaak al jong blootgesteld aan content die niet voor hen geschikt is én is het makkelijker voor kwaadwillenden om contact met hen te leggen, wat helaas regelmatig gebeurt.

Is je kind tussen de 13 en  16 jaar en heeft hij of zij wel de juiste geboortedatum opgegeven bij het aanmaken van een social media account? Dan betekent dit helaas niet dat je achterover kunt leunen. Verdiep je in de privacy- en leeftijdsbeperkende instellingen van de app voor minderjarigen en pas de instellingen nog wat verder aan als je dat wil. Als je je kind vertrouwt, kun je dit in overleg doen en samen besluiten voor welke instellingen jullie kiezen.

Mogelijkheden en risico’s

Door dit samen te doen, maak je je kind bewuster van de mogelijkheden en risico’s. Zo maak je dit onderwerp bespreekbaar én leert je kind om zelf krachtiger te worden in zijn of haar mediagebruik. Je kunt je kind immers niet overal voor behoeden, hij of zij moet leren zelfstandig eigen afwegingen te maken. Dat geldt voor de online wereld net zo goed als voor de offline wereld.

Is je kind jonger dan 13 jaar? Sta dan niet toe dat je kind een account aanmaakt op bepaalde social media apps omdat vrienden en vriendinnen dat ook mogen. Ik vind dat ouders daar vaak iets te gemakzuchtig mee omgaan. Maak hierin je eigen bewuste afwegingen en laat je niet leiden door eventuele gemakzucht van andere ouders. Social media kunnen een grote invloed op kinderen hebben, bijvoorbeeld op hun zelfbeeld en zelfvertrouwen. Ga daar niet te lichtvoetig mee om.

Social media verslaving

Het online contact tussen kinderen op social media kan bestaande vriendschappen verder versterken. Minder dan tien procent van de kinderen krijgt te maken met een social media verslaving. Zolang je kind naast social media allerlei andere bezigheden heeft, leuke offline sociale contacten heeft, het goed gaat op school en geen lichamelijke klachten of slaapproblemen heeft door te veel social media gebruik, hoef je je niet veel zorgen te maken. Toont je kind verminderde interesse in andere bezigheden of heb je regelmatig ruzie met je kind over zijn of haar social media gebruik? Dan is het tijd voor een andere aanpak.

Tips voor ouders

Wees je bewust van het voorbeeld dat je je kind geeft. Als je zelf vaak met je smartphone bezig bent, is de kans groter dat je kind jouw gedrag kopieert of je adviezen niet serieus neemt. Zorg ook dat je op een toegankelijke manier met je kind over social media praat, kijk bijvoorbeeld samen naar leuke kattenfilmpjes, maar bespreek ook de minder positieve kanten van social media.

Sta open voor de leefwereld van je kind en toon interesse in zijn of haar online bezigheden. Zo vergroot je de kans dat je kind negatieve online ervaringen met je deelt en je samen een oplossing kunt bedenken. Overigens is het bij TikTok en YouTube mogelijk om ouderlijk toezicht in te stellen. Dan moet je wel zelf die apps op je telefoon hebben. Het is natuurlijk de vraag of je dat wel wil.”

Zo kun je het social media gebruik van je kind in de gaten houden