Lise Steegmans Vrije Tijd 17 mei 2022, 08:47

Leestijd: 4 minuten

Speelgoed met een gesloten einde: waar is het goed voor?

Open ended play en close ended play worden vaak met elkaar vergeleken. Alsof het één beter is dan het ander. Toch is kiezen niet nodig. Want hoewel open ended play op Instagram misschien fotogenieker is en de creativiteit van kinderen stimuleert, kent speelgoed met een gesloten einde ook tal van voordelen.

Speelgoed met een gesloten einde wordt ook wel made for purpose toys genoemd. Dit type speelgoed heeft een duidelijk doel en vaak één mogelijke spelwijze. Denk bijvoorbeeld aan een puzzel, een bordspel of een boek. Voor dit speelgoed is vaak een korte uitleg of een gebruiksaanwijzing nodig.

Close ended play

Bijvoorbeeld, een puzzel is af als alle puzzelstukjes op de juiste plek liggen. Oké, je kind kan de puzzel opnieuw maken, maar meestal is het one and done. Een simpele tak in het bos kan daarentegen veel meer zijn; een zwaard, een toverstaf, misschien wel een paard of een gitaar. Dat is open ended play: het doel van de stok ligt niet vast.

Toch is er nog veel meer speelgoed dat (in mindere mate) onder de categorie made for purpose en speelgoed met een gesloten einde valt. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een speelgoedtelefoon. Hoewel dit speelgoed niet perse een gesloten einde heeft, is het wel zo ontworpen dat het maar als één ding kan dienen: een telefoon.

De voordelen en nadelen van speelgoed met een gesloten einde

Open ended play, ja, we houden de vergelijking nog even gaande, wordt geroemd dankzij de ruimte die het biedt voor creativiteit en fantasie. Vaak spelen de zintuigen en sensorisch spelen hierbij een rol. Net als small world play, waarbij kinderen hun eigen miniwereld creëren – overal waar het maar kan. Die voordelen doen overigens niets af aan de voordelen van speelgoed met een gesloten einde. Het een is niet beter dan het ander, het gaat om de afwisseling.

Voordelen van speelgoed met een gesloten einde

Close ended speelgoed helpt bij het voltooien van taken. Als je kind zijn interesse begint te verliezen, kun je ‘m aanmoedigen om te helpen de taak te voltooien en dan kunnen ze doorgaan naar de volgende activiteit. Dit zijn de voordelen van close ended play op een rij:

• Een doel: close ended play is doelgericht speelgoed, met een duidelijk richtpunt. Jonge kinderen krijgen hierdoor een gevoel van eigenaarschap en bekwaamheid.
• Een uitdaging: doordat speelgoed met een gesloten eind een afgebakend doel heeft, is ook makkelijk te bepalen voor welke leeftijd het speelgoed geschikt. Dit kan een kind uitdagen, zonder dat het te moeilijk is.
• Meesterschap: doel behaald? Dan volgt er dankzij de uitdaging een gevoel van voldoening nadat het doel is behaald. Wanneer ze iets onder de knie hebben, zeker voor de eerste keer, kunnen jonge kinderen een gevoel van triomfantelijkheid krijgen. Ze kunnen dan zelfs een jonger kind voor doen hoe het moet.
• Concentratie: voor het voltooien van een puzzel of ander speelgoed met een gesloten einde is vaak een opperste focus nodig. Kinderen zijn dan even nergens anders mee bezig dan met het ‘doel’ en kunnen zich hier helemaal in verliezen.
• Zelfcorrectie: veel close ended speelgoed maakt zelfcorrectie mogelijk. Wanneer er iets mis gaat, geeft het spel of het kind dit zelf aan in plaats van dat een volwassene hen dat vertelt. Neem bijvoorbeeld een houten vormenpuzzel. Als de laatste cilinder niet past, dan weet je kind dat hij het op een ander manier moet proberen.
• Orde: jonge kinderen snakken naar orde. Orde geeft hen een gevoel van veiligheid in een wereld die zo groot aanvoelt. Speelgoed met een gesloten einde draagt bij aan dit gevoel, dat aantrekkelijk en uitnodigend voor hen is.
• Specifieke vaardigheden: elke type speelgoed met close ended play is bedoelt om een specifieke vaardigheid aan te leren of aan te scherpen. Of het nu gaat om grootte, diepte, vormen, schrijven of kleuren. Door één vaardigheid tegelijk te isoleren, kunnen kinderen zich echt concentreren en de vaardigheid onder de knie krijgen.
• Opeenvolging: vaak omvatten items met een gesloten einde meerdere stappen. Hierdoor leren jonge kinderen om stappen te volgen en vooruit te plannen. Ze onthouden een specifieke volgorde en voegen geleidelijk de leeftijd en de ervaring meer stappen toe.
• Opruimen: ben je klaar met een puzzel of een ander spel, dan ruim je de puzzel op en doe je hem terug in de doos en terug in de speelgoedkist. Dat heet ook wel opruimen en is een gewoonte die altijd handig is om te ontwikkelen.

Wat misschien wel handig is om te vermelden… Het feit dat speelgoed een gesloten einde heeft, wil niet zeggen dat het altijd zal worden gebruikt op de manier waarop het bedoeld is. Veel made for purpose toys worden uiteindelijk op een open manier gebruikt.

Een nadeel van close ended play

Een nadeel van close ended play zou kunnen zijn dat dit type speelgoed niet de taalontwikkeling in de meest brede zin van het woord stimuleert. Omdat het spel een duidelijk begin en een vaste route naar het eind is, is de benodigde taal vrij afgebakend.

Naast bewust speelgoed is ook bewust ouderschap een populair onderwerp. Ben jij bekend met de voordelen van gentle parenting?

De ultieme lijst met statussymbolen voor ouders: welke musthaves heb jij in huis?