Sofie Vissers Gebit 27 feb 2025, 09:03

Leestijd: 4 minuten

Tandartsen luiden noodklok, meer angst bij kinderen: tips bij angst van een tandarts

Tandartsen en mondhygiënisten trekken aan de bel bij Metro als het gaat om mondzorg voor kinderen. Het belang van de tandarts wordt door sommige ouders onderschat en soms maken verzekeraars het ook nog eens moeilijk als het gaat om de vergoeding. Met alle gevolgen van dien: jonge kinderen met al veel gaatjes en er kan angst voor de tandarts ontstaan of of zorg die nodig is, wordt niet geleverd.

Er zitten namelijk maxima aan bepaalde behandelingen, en gaat een (minderjarige) patiënt daaroverheen, dan kan het zo zijn dat de zorg niet geleverd of niet vergoed wordt. Marigeth Eimers-Deira heeft een praktijk in Zutphen, Smilez, die specifiek op kinderen is gericht en zij heeft dan ook veel te maken met de vergoeding van mondzorg voor kinderen. Het idee dat kinderen tot 18 jaar álle mondzorg vergoed krijgen, dat klopt sowieso niet.

„Het verschilt per kind, maar de gestelde maxima zijn voor velen bij lange na niet genoeg”, legt Eimers-Deira uit aan Metro. „Veel kinderen zijn angstig en die moet je echt meenemen in wat je doet. Ik heb patiëntjes die pas na twintig minuten überhaupt hun mond opendoen. Als je wil laten zien hoe je precies poetst, zit je zo op vijf tot tien minuten.”

Tips van de tandarts

Angst voor de tandarts kunnen kinderen op verschillende leeftijden ontwikkelen, zo vertelden kindertandartsen Maaike Voorintholt en Daniela Rickert eerder aan J/M Ouders, die zich samen met hun team van kindertandartsen en (preventie)assistenten bij Tandartsenpraktijk Haren inzetten voor het verbeteren van de kindertandheelkunde. 

Maar liefst 15 procent van de kinderen is bang voor de tandarts. “Het kan ontstaan door verschillende dingen. Sommige kinderen zijn van nature angstig. Een kind met autisme kan daardoor bijvoorbeeld moeite hebben met de tandarts, maar het kan ook dat iemand in het verleden een vervelende tandartsbehandeling heeft gehad of dat iemand seksueel is misbruikt rond het mondgebied.” 

Maar om wat voor reden iemand bang is voor de tandarts, het is belangrijk om die angst aan te pakken. “Hoe langer je wacht, hoe groter de angst kan worden, maar ook hoe groter een eventueel tandprobleem kan worden.” 

Voorintholt en Rickert raden aan om op zoek te gaan naar een tandarts die je kind prettig vindt. “Ga samen op zoek naar een fijne tandarts. Om de angst van je kind weg te nemen, zou je kunnen voorstellen om de tandarts van tevoren te bellen om te vragen hoe de tandarts precies te werk gaat. Als een tiener zich heel heftig verzet, kun je ook afspreken dat die eerste afspraak alleen is om te praten.” 

In gesprek 

In hun praktijk merken Voorintholt en Rickert dat transparantie een eerste en cruciale stap is om angst voor de tandarts weg te nemen. Zelf plannen de tandartsen regelmatig een afspraak in waarin ze enkel met de angstige patiënt praten en niet tot een controle of behandeling overgaan. “Als een tiener zich ook daartegen hevig verzet, kan het een geruststelling zijn als de tandarts mailt wat er precies gaat gebeuren tijdens de afspraak, dus dat er alleen wordt gepraat.” Dit kan een geruststellend effect hebben, want de tiener kan het dan rustig meerdere keren doornemen. 

Tijdens de praat-afspraak proberen de tandartsen vervolgens te achterhalen waar iemand echt bang voor is. “We hebben daar in onze praktijk een speciale angstscorekaart voor. Als we in kaart hebben gebracht waar iemand precies bang voor is, kunnen we een aanpak bedenken. Het gaat vaak niet alleen om de tandartsangst, maar bijvoorbeeld om specifieke dingen zoals het geluid van de boor, zeker als die eerder met pijn werd geassocieerd.”

Door naar angstige tieners te luisteren, kunnen de tandartsen vaak een praktische oplossing bedenken. “Vind iemand het geluid van de boor vervelend? Dan kan hij of zij een koptelefoon opzetten. Vindt iemand het ongemakkelijk om tussendoor niet te kunnen slikken? Dan kan hij of zij de hand opsteken wanneer die toch wil slikken.” Door duidelijk af te spreken wat er precies gaat gebeuren en door gemaakte afspraken niet te verbreken, kan de tandarts vertrouwen opbouwen en zo iemands angst wegnemen.

Laatste steuntje in de rug

Om goed vertrouwen op te bouwen, is een vaste tandarts het prettigst. “Tegenwoordig zijn er grote praktijken waar veel tandartsen in dienst zijn. Het kan fijn zijn om af te spreken dat je kind elke keer bij dezelfde persoon terecht kan. Deze persoon is dan van de afspraken op de hoogte, zodat je niet weer alles opnieuw moet uitleggen.”

Vind je kind het echt heel eng om naar de tandarts te moeten voor een behandeling en kan het veel baat hebben bij net dat ene zetje? Dan kan lachgassedatie volgens de tandartsen een prettige oplossing zijn. “Lachgassedatie kunnen we al bij jonge kinderen toepassen. In onze praktijk gebruiken wij het bij kinderen vanaf zes jaar. Ze moeten dan wel goed door de neus kunnen ademen en instructies kunnen begrijpen. De lachgassedatie zorgt dan voor ontspanning, waardoor een behandeling minder spannend voelt en vaak als heel positief wordt ervaren”, aldus Maaike Voorintholt eerder bij J/M Ouders.

Lees hier op welke leeftijd je kind het beste kan overstappen op een elektrische tandenborstel.