Wilma Groothuis Seksuele voorlichting 4 mrt 2024, 13:29

Leestijd: 3 minuten

Week van de Lentekriebels: ‘Vanaf vier jaar worden kinderen nieuwsgierig hoe baby’s in en uit de buik komen’

Het is deze week de Week van de Lentekriebels. Van maandag 4 maart tot en met vrijdag 8 maart schenken basisscholen die hieraan meedoen meer aandacht aan seksualiteit, relaties en weerbaarheid. Dit jaar is het thema: het veilige gebruik van internet en sociale media.

Het is al het negentiende jaar dat de Week van de Lentekriebels plaatsvindt.

Thema van dit jaar

De Week van de Lentekriebels is grotendeels een initiatief van expertisecentrum seksualiteit Rutgers en de GGD. De deelnemende scholen mogen zelf de lesmethoden en onderwerpen bepalen. Het thema van dit jaar is bewust gekozen. Kinderen komen online soms ongeschikte dingen tegen, ze kunnen ongepaste verzoeken ontvangen en slachtoffer worden van pesterijen.

“Door thuis en in de klas aandacht te besteden aan online weerbaarheid, leer je kinderen veiliger online te zijn en draag je bij aan het voorkomen van online (seksueel) grensoverschrijdend gedrag”, vertelt Elsbeth Reitzema van Rutgers.

Een daarbij komend probleem is volgens haar dat mensen zich online ook vaak beter en mooier voordoen dan ze daadwerkelijk zijn. “Kinderen kunnen zichzelf met dit soort beelden gaan vergelijken. Dit kan bepalend zijn voor hun zelfbeeld en lichaamsbeeld en een negatieve invloed hebben, terwijl zelfwaardering een belangrijke eigenschap is voor weerbaarheid, offline en online.”

Meldingen bij de Kindertelefoon

Ook bij de Kindertelefoon zijn deze situaties erg herkenbaar. Daar bellen al steeds vaker kinderen tussen de tien en twaalf jaar naartoe over onderwerpen als het onvrijwillig verspreiden van naaktfoto’s en sexting. “Kinderen vertellen bijvoorbeeld dat ze een verzoek om een naaktfoto of een foto van een ander hebben gekregen. Vaak schrikken ze, weten niet goed wat ze moeten doen en durven dit niet aan hun ouders te vertellen”, vertelt directeur Roline de Wilde.

Elke dag melden er maar liefst dertig jongeren zich bij de Kindertelefoon met vragen over sociale media en wat ze daar allemaal zien. Dit zijn al twee keer zoveel meldingen als vijf jaar geleden het geval was. Ook meldingen over seksuele intimidatie op scholen neemt toe, waardoor meer voorlichting over seksualiteit, weerbaarheid en relaties geen overbodige luxe is.

Seksuele opvoeding vanaf de geboorte

Ook Belle Barbé, oprichtster van de Seksualiteitsschool, vindt seksuele opvoeding erg belangrijk. Volgens haar kan je daar zelfs vanaf de geboorte al mee beginnen. “Alles begint met de hechting met je kind: hoe is jullie contact thuis, wordt er veel geknuffeld, raken jullie elkaar aan? Dat heeft veel effect op de latere lichamelijkheid”, vertelt ze aan het AD.

Wanneer kinderen ongeveer vier jaar zijn, worden ze nieuwsgierig hoe baby’s in en uit de buik komen. Barbé: “Leg, afgesteld op hun ontwikkeling en in hun eigen taal, uit hoe een baby ontstaat. Dat daar een eitje en een zaadje voor nodig zijn. Dit is zelfs een goed moment, want nu denken kinderen nog niet over seks in termen als gek, vies of eng.

Mijn tip: reageer niet geschrokken en maak er geen taboe van. Want als ze nu al het gevoel hebben dat ze er niet over mogen praten, gaan ze op elfjarige leeftijd niet meer naar jou of naar de leerkracht, maar gaan ze het op internet zoeken.’’

Kritiek

Niet elke ouder denkt er zo makkelijk over. Toen de Week van de Lentekriebels vorig jaar in het nieuws kwam, kwam er ook een hoop kritiek op. Sommige ouders maakten zich zorgen over de inhoud van de lessen en weer andere ouders vonden dat het niet aan de leraren was om hun kind over seksualiteit in te lichten.

Toch deden er vorig jaar uiteindelijk maar liefst 2800 scholen mee aan de Week van de Lentekriebels, dus veel scholen zagen wel degelijk het belang ervan in. Gelukkig konden toen een heleboel ouders wel gerustgesteld worden, want de scholen hielden echt wel rekening met de leeftijd van de kinderen en de inhoud van het lesprogramma. Ook dit jaar zal dat zeker weer het geval zijn.

Seksuele voorlichting in de kleuterklas? ‘Leren wat privé is, daar is geen één kind te jong voor’