Lisette Gerbrands Opvoeden Vandaag, 09:02

Leestijd: 5 minuten

Willem (19) raakte blind door vuurwerk: ‘Een vuurwerkbril had echt verschil gemaakt’

Willem is zestien als hij op oudejaarsavond met vrienden naar buiten gaat. Zoals altijd. Even vuurwerk afsteken, samen het nieuwe jaar in. Het loopt anders.

“Eén pijl ging niet af,” vertelt Willem, nu 19. “We namen ’m mee naar binnen. Ik had ’m in mijn broekzak en ging ermee spelen. Er viel een balletje uit, dat normaal in de lucht ontploft. Die hield ik bij mijn gezicht.” Hij weet nog dat hij doorhad dat er iets mis was, maar het voelde vooral alsof hij zand in zijn ogen had. “Ik hoopte dat het meeviel.”

Zijn ouders worden gebeld en rijden hem naar het ziekenhuis in Helmond. Daar wordt gespoeld, maar al snel volgt de doorverwijzing naar Eindhoven. Onder narcose werken artsen bijna drie uur aan zijn ogen. “Ik weet weinig meer van daarna,” zegt Willem. “Alleen dat mijn ouders bij me stonden. En dat mijn hele bed nat was van het spoelen.”

Overlevingsstand

Willem zat midden in zijn leven. Hij volgde een BBL-opleiding tot vrachtwagenchauffeur: één dag school, vier dagen werken. Carnaval stond voor de deur. Zijn toekomst voelde duidelijk en concreet. Tot die ene avond.

In Eindhoven lijkt het zicht deels terug te komen, maar in Rotterdam in een gespecialiseerd oogziekenhuis wordt duidelijk dat de schade ernstiger is dan gedacht. Vijfdegraads verbrand. De hoornvliezen zijn weggebrand en het letsel is nog aan het doorbranden. Opnieuw wordt er gespoeld en geopereerd. Kunstmatige vliezen worden over zijn ogen gelegd. “Als je echt pech hebt zie je niks, ik zag gelukkig nog licht en donker.”

School stopt volledig. Zijn dagen bestaan uit herstellen, slapen en rusten. Licht is pijnlijk. Medicatie maakt hem moe en slaperig. “Ik ging van narcose naar operatie en dacht eigenlijk niet zoveel na,” zegt Willem. “Ik zat echt in een soort overlevingsstand.”

Anke, zijn moeder, herinnert zich vooral de eerste periode als intens en allesoverheersend. “We werden gebeld door een vriend van Willem, kwamen zelf net thuis en zijn meteen in de auto gestapt. Toen we aan kwamen stond er wel veertig man om hem heen. Dat aangezicht vergeet je niet.”
Wat haar het meest raakt: “Zijn hele toekomst was weg. Daar moet je als gezin opnieuw een weg in vinden.”

“Meteen proberen door te gaan”

Willem blijkt veerkrachtig. “Ik heb me er snel bij neergelegd,” zegt hij. “Dat is hoe ik ermee omga.” Die houding helpt, ook voor de mensen om hem heen. “Als ik relaxed ben, is het voor iedereen leuker.” Hij blijft meegaan met vrienden. Hij gaat mee naar de winkel en viert carnaval. “Meteen proberen door te gaan.”

In twee jaar tijd ondergaat hij tien tot elf operaties. In november 2024 volgt een ingreep die voorzichtig verschil maakt: littekens op zijn rechteroog worden verwijderd. “Daardoor ben ik weer een beetje gaan zien. Je hersenen doen tachtig procent van je zicht. Als die weer wennen, willen ze vooruit.” Nu kan hij dichtbij een scherm iets volgen. Maar er zijn nog meer operaties nodig, onder andere een hoornvliestransplantatie.

Anke ziet hoeveel energie het Willem kost. “Hij kan veel, maar het vergt enorm veel inspanning. Als hij een dag op pad is geweest, is hij daarna echt kapot. Dat zie je niet altijd aan de buitenkant.”

Als ouders maken ze bewuste keuzes. “We hadden kunnen zeggen: je moet naar school en werken. Maar daar wordt hij niet beter van. Voor ons is het mentale stuk het allerbelangrijkst.”

Vuurwerkbril

Willem praat openlijk over wat er is gebeurd, ook tegen andere jongeren. Niet belerend, wel eerlijk. “Het is niet stoer om met vuurwerk te stunten. En zeker niet om het nog een keer aan te steken als het niet afgaat. Ik ben zelf lomp geweest. Voor dat tientje vuurwerk gooi je zo een paar jaar van je leven weg.”

Hij benadrukt vooral het belang van een vuurwerkbril. “Een bril beschermt voor een groot deel wat er in je ogen kan komen. Als er iets gebeurt, beperkt het de schade. Ook als je alleen maar staat te kijken.” Die boodschap wordt bevestigd door artsen. Anke: “In Rotterdam zeiden ze meteen: als Willem een bril had gedragen, had dat verschil gemaakt. Zelfs met zo’n explosie van dichtbij.”

Het gesprek aangaan

Wat Anke andere ouders wil meegeven, is duidelijk: “Ga het gesprek aan. Bescherm kinderen niet alleen, maar laat ook echt zien wat er kan gebeuren.” Ze merkt dat beelden en verhalen impact maken. “Het klinkt hard, maar het is nodig. Want dit is de realiteit.” Dat Willem zijn verhaal deelt, blijkt effect te hebben. “We horen vaak dat kinderen nu wel een bril dragen, omdat ze Willem hebben gezien of gehoord. Dat hij jong is, spreekt hen aan. Het maakt iets los.”

Willem leeft zijn leven, met alles wat daarbij komt. Hij heeft een vriendin, al sinds drie maanden vóór het ongeluk. Inmiddels zijn ze drie jaar samen. “Nu ik weer een beetje kan zien, is het voor haar ook leuker,” zegt hij met een glimlach. “Ze vindt me schijnbaar echt leuk.”

Hij weet dat zijn verhaal niet voor iedereen hetzelfde zou aflopen. “Ik red me. Maar dat geldt niet voor iedereen.” Juist daarom blijft hij het vertellen. Nuchter, positief en eerlijk. Zoals hij zelf is.