Lisa van den Akker Persoonlijke verhalen 16 mei 2021, 09:15

Leestijd: 4 minuten

Columnist Femke: Examenstress? Dit zijn de 3 belangrijkste tips

Columnist Femke Wester is pubermeidencoach en ‘Ik Leer Leren’-trainer. Na omzwervingen via London en Barcelona woont ze nu in het Noorden van het land. Ze schrijft op eerlijke, humoristische en soms confronterende wijze over haar ervaringen uit haar praktijk en uit het dagelijks leven met haar drie zoons van 8, 10 en 12 jaar. Deze week gaat het over pijn. Meer lezen van Femke? Kijk vooral eens op haar website. Deze week gaat haar column over hoe je het beste kunt omgaan met examenstress.

Column: Examenstress? Wat is nou écht belangrijk?

Jarenlang heb je als een spons allerlei kennis opgezogen. Of is er, tegen wil en dank, allerlei nutteloze informatie over je heen gegoten. Het is maar hoe je het bekijkt. En dan nu het moment suprême: De examens.

Ja, daar horen zenuwen, stress, faalangst, buikpijn en misselijk bij. En soms ook huilend in een hoekje kruipen en ‘Ik kán dit niet!!!’ roepen. Welkom bij de club.

Normaal gesproken zeg ik tegen jongeren met faalangst: “Straks als je 80 bent denk je echt nooit meer terug aan deze ene toets dus pfffff who cares?” maar die vlieger gaat niet op, want bijna iedereen die ik ken herinnert zich zijn of haar examentijd nog alsof het gister was.

Tips tegen examenstress

Tip 1: relativeer de boel

Ja, examens zijn Belangrijk. Ja, het gaat vet pijn doen als je zakt. Ennnn het gaat, net zoals elk jaar, over één jaar van je leven, je krijgt een gratis jaar in de schoot geworpen om nog meer te groeien, leuke plannen te maken, relaxter met school om te gaan, jezelf beter te leren kennen, misschien een fijnere vervolgstudie te kiezen waardoor je niet acht keer van opleiding hoeft te gaan wisselen later… schrale troost, maar beter dan niks. En zakken is geen dodelijke ziekte of verbanning naar Elba oid. Shit may happen en dat over leef je ook heus wel. Ieders levenspad loopt anders. Het enige dat je nu nog kan doen is je stinkende best en daar hoef je geen hoogleraar theoretische natuurkunde voor te zijn, toch?

Tip 2: Zenuwen zijn ook maar zenuwen

“Jaaaa maaaaar mijn zenuwen zijn echt heel erg”. Okee. Genoteerd. En iemand leerde me dat het al helpt als je denkt ‘ik voel me zenuwachtig’ in plaats van ‘ik ben zenuwachtig’. Oefen maar eens, als je zenuwen voelt, met: “Okee, mijn lichaam probeert me te helpen door stresshormonen aan te maken. Dank je wel lichaam, maar het is nu even niet nodig”.

Als je vecht tegen je stress maak je jezelf alleen maar nog gestresster en gaat je lijf nog meer hormonen aanmaken. Dus als jouw zenuwen echt heel erg zijn is het juist nuttig om ze te zien als een lichamelijke reactie die je probeert te helpen en je zenuwen te herkennen en als feit aan te nemen en dan door te gaan. ‘Yep, ik voel me zenuwachtig. Ik voel buikpijn en kriebels onder mijn huid (of hoe jij het ook maar voelt). Mooi, mijn lichaam doet het dus. Check en: Volgende!’ Dit moet je wel van tevoren vaak oefenen want als je dit voor de deur van de examenhal voor het eerst doet gaat het nul procent werken.

https://www.jmouders.nl/wat-doe-je-als-je-kind-examenstress-ervaart1/

Tip 3: Bestrijd Stress hormonen met Relax hormonen

De stress hormonen waar we het meest last van hebben zij cortisol, adrenaline en norepinephrine. De hormonen die zeg maar het anti-gif zijn, zijn dopamine (beloning), oxytocine (knuffelen), endorfine (beweging) en serotonine (winnen). Dit is wel allemaal mega kort door de bocht en van dik hout zaagt men planken, maar who cares als het werkt. Hoe wek je deze hormonen op? Veel lachen, ik kijk zelf graag hilarische YouTube filmpjes (endorfine), veel knuffels vragen of ze herinneren of je voorstellen dat je moeder je instopt (oxytocine). Veel bewegen, gezond eten, genoeg slapen (endorfine).

Je voorstellen hoe het zou zijn als je vet zou slagen, terugdenken aan top-prestaties en er nog eens in gedachten van genieten. Eerlijk en vet trots zijn op waar je goed in bent (al is het je broertje pesten) (serotonine). En jezelf heel vaak belonen voor alle kleine stappen die je toch maar mooi ondanks weerstand of angst of geen zin bah hebt gedaan (dopamine). Deze dingen werken heel goed in de weken voorafgaand aan je examens, maar ook op de momenten zelf.

Dus. De komende weken is het even jezelf bij je kladden pakken en goed voor jezelf zorgen. Het verleden kun je niet veranderen, dus je hoeft jezelf nergens voor op de kop te geven (dat levert je alleen extra stresshormonen op). Maak plannen, voor nu en voor later.

En als je dan voor die deur staat en je bent zenuwachtig dan
1. Zie je zenuwen niet als erg, maar gewoon als een lichamelijke reactie en een feit.
2. Haal bewust rustig adem en neem de omgeving goed in je op. Dit is nu en hier en je leven is niet in gevaar.
3. Herhaal: “Mijn ‘goed mens zijn’ hangt niet af van dit ene examen, mijn best doen is goed genoeg en ik zal ze eens wat laten zien!”

Succes jongens en meiden! Zet hem op!

https://www.jmouders.nl/column-femke-puber-werk/