Wilma Groothuis Persoonlijke verhalen 15 sep 2023, 15:04

Leestijd: 4 minuten

Marije’s 16-jarige dochter heeft paniekaanvallen: ‘Haar gevoel neemt het over van haar verstand’

Er zijn veel mensen die ermee te maken krijgen: paniekaanvallen. De één heeft het in kleine mate, een ander heeft er echt veel last van. Sara, de dochter van Marije (44), heeft sinds een jaar ook last van lichte paniekaanvallen. “Ze zei: ‘Dat je op zo’n moment geen controle over je lichaam hebt, dat vind ik het engste.’”

“Ik weet nog precies wanneer en hoe het begon. Ik was thuis en Sara was een uurtje geleden naar school gegaan met de trein. Toen werd ik door haar gebeld. Ze vertelde dat ze in de trein opeens naar was geworden, dat ze bijna was flauwgevallen. Ze moest blijkbaar staan vanwege de drukte en toen werd ze opeens licht in haar hoofd. Ook had ze opeens erg last van haar rug. Ze was toen op de grond gaan zitten en op het eerstvolgende station uitgestapt.

Geschrokken

Ze begon te huilen aan de telefoon, ze was natuurlijk erg geschrokken. Ik probeerde haar gerust te stellen, voor zover dat mogelijk is aan de telefoon en zei dat ze naar huis kon komen als ze dat wilde. Ze is toen met de eerstvolgende trein weer naar huis gegaan, waar ze gelukkig wel gewoon kon zitten. Eenmaal thuis was de ergste schrik er wel weer af.

Ik maakte me niet gelijk zorgen, omdat ik me best kan indenken dat dit soort dingen kunnen gebeuren als een trein stampvol zit en het ook nog erg warm is. Sara had er gelukkig ook niet veel last van, alleen als ze met de trein ging, dan was ze bang dat ze weer moest staan. Daar zag ze dan al van tevoren tegenop. Dat begreep ik wel, dat roept dat gevoel natuurlijk weer op.

Festival

Gelukkig kon ze de meeste keren gewoon zitten, dus had ze er niet heel veel last van. Tot ze op een dag in de avond naar een festival ging. Ze was tot die tijd op het strand geweest, want het was rond de 30 graden en ook op het festival was het nog warm. De hele tijd had ze nergens last van, tot ze na een uur staan opnieuw opeens niet goed werd.

Gelukkig was ze met een goede vriendin en zij hielp haar de menigte uit te komen. Ze ging weer op de grond zetten, maar deze keer trok het niet zo snel weg. Ze werd misselijk en ze was heel kortademig. Haar vriendin pakte wat drinken voor haar en langzaamaan liepen ze het festivalterrein af. Ondertussen belde Sara mij en vroeg ze of ik haar kon ophalen.

Last van paniekaanvallen

Gelukkig trok het weg toen we eenmaal in de auto zaten. Ik was natuurlijk wel een beetje geschrokken, maar ook dit kon ik mij nog wel enigszins indenken. Het was hartstikke heet, zeker op zo’n festivalterrein, ze had waarschijnlijk te weinig gedronken en gegeten, dus dan kan dit gebeuren. Hoewel Sara ook wel snapte dat dit het gevolg daarvan was, merkte ik al snel dat ze er nu meer last van had.

In de periode daarna had Sara namelijk momenten dat ze zich een beetje onrustig voelde, met name op momenten dat ze moest staan en niet zomaar kon zitten. Ze zag er nog meer tegenop om met de trein te gaan, bang dat ze moest staan. Alleen al die gedachte maakte haar onrustig. Ook gaan wij elke zondag naar de kerk en dan moeten we aan het begin en aan het eind altijd even staan. Hoewel we dan letterlijk voor onze stoelen staan, voelt Sara dan een beetje paniek opkomen.

Gevoel neemt het over

Het is in haar ogen dan niet normaal om te gaan zitten, want niemand doet dat op dat moment. Ik merk aan haar dat ze dan onrustig wordt. Ze krijgt het warm, zweethanden, hartkloppingen en ze gaat trillen. Hoewel ik tegen haar zeg dat ze gewoon kan gaan zitten en ze dat ook echt wel weet, neemt het gevoel het op dat moment van haar over.

Ik vind het vervelend voor haar dat ze dit heeft overgehouden aan de twee gebeurtenissen. We praten er thuis vaak over en dan zegt ze dat ze best weet dat er allemaal oplossingen zijn als ze daadwerkelijk bijna gaat flauwvallen, maar dat op het moment zelf het niet helpt om dat te denken. Haar gevoel neemt het dan als het ware over van haar verstand.

Geen controle over je lichaam

Ze zei een keer: ‘Dat je op zo’n moment niet van je lichaam op aan kan, dat je er geen controle over hebt, dat vind ik het engste.’ Dat begrijp ik heel goed, ook al kan ik misschien moeilijk voelen hoe het echt is. Sinds een tijdje is ze hiervoor in therapie, door middel van EMDR proberen ze het gevoel dat het langere staan bij haar oproept te vervagen.

Het is lastig te zeggen of de therapie al helpt, maar Sara heeft ook goede gesprekken met de therapeut en dat doet haar wel goed. Die vrouw weet natuurlijk hoe je het beste met trauma’s om kan gaan, hoe klein of groot ze dan misschien ook zijn. Gelukkig heeft Sara geen heftige paniekaanvallen zoals anderen hebben, het belemmert haar niet heel erg in haar leven, alleen ziet ze soms wat meer tegen dingen op. Ik hoop dat de therapie helpt om dit nog wat meer te minderen.”

Hyperventilatie bij kinderen: wat kun je doen als je kind er last van heeft?