Redactie Gedrag 27 jul 2022, 13:50

Leestijd: 2 minuten

Steeds meer kinderen met autisme en ADHD: ‘Je werkt een soort handicap in de hand’

Een kind zonder label of stoornis, het is bijna uniek. In een gewone klas zitten steeds meer kinderen met autisme of ADHD. Komt dat omdat er meer kennis is over stoornissen? Of worden labels te snel opgeplakt? Wim Van den Broeck, ontwikkelingspsycholoog, vindt de toenemende labels problematisch. “De stempel zit de ontwikkeling van kinderen in de weg.”

Dat verklaart hij tegenover HLN. 

Steeds meer kinderen met autisme en ADHD

Hoogleraar orthopedagogiek Ilse Noens (KU Leuven) is het daar niet mee eens. Zij wijt de stijging van het aantal diagnoses ergens anders aan. Haar verklaring? De definitie van de diagnoses is verruimd. En bovendien worden stoornissen beter opgemerkt, vooral bij meisjes bij wie het in eerste instantie minder opvalt.

Daarnaast wijst Noens op de veranderde maatschappij. “De diagnose wordt ook steeds vaker gesteld bij kinderen met minder opvallende kenmerken van autisme, die zich onvoldoende staande kunnen houden in onze maatschappij. Die is er niet eenvoudiger op geworden: de druk is groot, zeker voor mensen die minder flexibel zijn, of sociale uitdagingen kennen. Kinderen die afwijken van de norm – in welke zin dan ook – vallen sneller uit.”

‘Normale variatie’

Ontwikkelingspsycholoog Wim Van den Broeck (VUB): “Máár ondertussen hebben veel meer kinderen, aan wie je niets opvallend ziet, wel de diagnose. Kinderen die tot de ‘normale variatie’ behoren, zijn we meer en meer gaan beschouwen als kinderen met een probleem of als kinderen die een label nodig hebben.”

Stempel

Volgens Van den Broeck is dat geen goede ontwikkeling. “Je legt op een bepaalde manier iemands identiteit vast. De diagnose wordt een onderdeel van het kind. En dat gaat ver, want bij jonge kinderen ligt hun ontwikkeling nog in grote mate open. Het stempel kan hen daarbij in de weg zitten.”

Een kind met label vraagt in het onderwijs om extra zorg, iets wat zowel de andere leerlingen als de leraar niet altijd ten goede komt. “De maatregelen zorgen er dikwijls voor dat de school, de klas of de leerkracht zich zal aanpassen aan het kind. Als je voor één kind vrijstellingen geeft, heeft dat weinig impact op de rest. Als je dat voor een kwart van de klas gaat doen, is het heel wat anders. Dan zijn er negatieve effecten en is er een kwaliteitsdaling in het onderwijs.”

Maar ook voor het kind zelf is het niet goed. “Sommige huidige maatregelen zorgen ervoor dat je op lange termijn een soort handicap in de hand werkt.”

Niet alleen leerling, maar ook leraar heeft profijt van een jeugdhulpverlener in de klas