Wilma Groothuis ADHD 22 jun 2023, 15:04

Leestijd: 5 minuten

Wat als mijn kind net de diagnose ADHD heeft gekregen? ADHD-coach geeft advies

Opvoeden blijft een lastige kwestie, elke ouder heeft vragen hoe hij iets het beste aanpakt. Daarom stellen we elke week een vraag aan een expert. Deze week geeft ADHD-coach Annemarie Laarmans antwoord op de vraag: wat als mijn kind net de diagnose ADHD heeft gekregen?

“Voordat je besluit om je kind te laten diagnosticeren, is er een periode aan vooraf gegaan van onzekerheid, onduidelijkheid, schaamte, machteloosheid, je niet begrepen voelen, angst, etc.”, vertelt Laarmans. “Je merkt dat je kind het lastig heeft en je voelt je machteloos: wat is er met je kind aan de hand en hoe kun je hierin het beste ondersteunen? Het moment dat er een diagnose gesteld wordt, heeft dus vaak een lange adem van de ouders en het kind gevraagd.

Leer je kind begrijpen

Als die diagnose er dan uiteindelijk is, is het allerbelangrijkste om ervoor te zorgen dat je je kind leert begrijpen. Wat is ADHD? Wat kan ADHD voor gevolgen hebben voor je kind? Waarschijnlijk heb je daar als ouder al een start mee gemaakt, toen je vermoedens kreeg dat er weleens ADHD kon spelen. Wat vooral belangrijk is: zorg dat je als ouder weet hoe het werkt bij jouw kind. Wat heeft jouw kind nodig, in welke situatie? Hierdoor krijgt je kind het idee dat het helemaal zichzelf mag zijn en niet ‘vervelend, lui, sloom, druk, chaotisch etc’ is.

Natuurlijk zijn dit wel zaken die aandacht nodig hebben: denk aan emotieregulatie, het kunnen vasthouden van aandacht, taakinitiatie, planning/prioritering, organisatie, timemanagement; het zijn dingen die voor mensen met ADHD gewoon lastiger zijn. Het brein werkt anders en daarom is het zo belangrijk te weten hoe het dan werkt bij je kind en hoe je je kind kan helpen. Vaak krijgen kinderen na een diagnose hulp bij hoe ze het beste kunnen omgaan met de dingen waar ze tegenaan lopen en last van hebben.

Anders of afwijkend

Wat je het beste niet kan doen, is je kind vertellen dat het anders of afwijkend is en geholpen moet worden om te veranderen. Dit is zo schadelijk voor een kind, dat waarschijnlijk al jaren hoort dat het niet voldoet aan ‘hoe het hoort’. Het zelfbeeld is daardoor misschien al laag en dat wordt niet beter als je het kind vertelt dat het inderdaad niet goed is en dus moet veranderen.

Vertel je kind dat het oké is. Dat het hoofd wat anders werkt dan bij andere kinderen. Dat ze niet de enige zijn en dat papa en mama gaan helpen om te zorgen dat het hoofd wat rustiger wordt. Ook kinderen, hoe jong ze ook zijn, hebben vaak weinig contact met hun lijf. Ze zitten vooral in het hoofd, een mallemolen van gedachtes. Het ene kind met ADHD trekt zich daardoor terug en wordt rustiger, de andere wordt juist drukker. Het kind vertoont dit gedrag in 99,99 % van de gevallen nooit expres.

Dubbel gevoel

Het is normaal dat ouders bij de diagnose een dubbel gevoel hebben. Een gevoel van opluchting is er vaak, omdat je eindelijk weet wat er aan de hand is. Iets wat je al lange tijd voelde en zag, wordt bevestigd. Dat is zo fijn! Ook omdat je weet dat er nu hulp gaat komen, zowel voor je kind als voor jullie als ouders.

Het gevoel dat vaak ook aanwezig is, is het gevoel dat overeenkomt met: ‘Oh nee, dit wil ik niet, mijn kind mag niet anders zijn.’ De buitenwereld heeft best vaak een mening over diagnoses of ‘stempels’. Daarnaast is de beeldvorming over ADHD in de samenleving, maar ook bij bijvoorbeeld autisme nog heel beperkt. Daar kun je als Adhd’er best veel last van hebben, in die zin dat je onbegrip ervaart en je niet gehoord voelt.

Angst voor wat er komen gaat

Wat dus ook meespeelt, is de angst voor wat er komen gaat. In de nabije toekomst, maar ook verder in de tijd: hoe zal het op de middelbare school gaan of op het vervolgonderwijs? Zal mijn kind zelfstandig kunnen wonen en leven? Dit zijn allemaal dingen die vaak door het hoofd van ouders gaan.

Gelukkig weet ik dat er heel veel mogelijk is om te leren omgaan met hoe ADHD voor jou werkt. ADHD heeft namelijk heel veel mooie kwaliteiten. ‘We’ zijn namelijk heel creatieve en sensitieve mensen. We zijn erg begaan met anderen, vaak te veel en ten koste van onszelf. We zijn enorme out-of-the-box denkers: we komen met ideeën waar anderen vaak niet aan gedacht hebben. We denken ook vaak tien stappen sneller dan anderen, waardoor we weleens ongeduldig kunnen overkomen.

Zichzelf blijven

Als ouder wil je dat je kind zichzelf blijft, ook met ADHD. Dat doe je door als ouder ervoor te zorgen dat je weet wat je kind nodig heeft. Van jullie als ouders, maar ook van de leerkrachten en de rest van de omgeving. Als je weet wat je kind nodig heeft, dan kun je als ouders ervoor zorgen dat je kind helemaal zichzelf mág zijn, in welke situatie dan ook. Natuurlijk wel binnen bepaalde grenzen.

Ik heb zelf ook ADHD en ik heb geleerd dat het zo belangrijk en essentieel is dat je naast dat je je kind beter gaat begrijpen, ook jezelf beter moet leren begrijpen als ouders. Bij ADHD speelt een erfelijke component mee van ongeveer 75 procent. Het zou kunnen dat één van de ouders ook ADHD heeft. Dit verklaart ook vaak de botsing die ouder en kind kunnen hebben, bijvoorbeeld met emotieregulatie, beide kunnen dan heel emotioneel reageren.

ADHD-familielijn

Vaak gaan er al lampjes branden als de vragenlijsten ingevuld worden als onderdeel van het kunnen stellen van een diagnose. Bij mij in mijn gezin is er door de diagnose van mijn oudste kind een beweging op gang gekomen. Ik ben na negen maanden gediagnosticeerd en mijn jongste kind weer een half jaar later.

Als ouder heb je veel patronen, gewoontes en overtuigingen onbewust meegenomen uit je oorspronkelijke gezin. Geregeld is er achteraf een hele ‘ADHD-familielijn’ te ontdekken. Dus ouders: ga jezelf leren begrijpen, ga aan de slag met jouw eigen hordes in het leven. Ruim ze op. Zo ontstaat er ruimte om jezelf te mogen zijn en sta je je kind dat ook veel makkelijker toe. ADHD is vooral een kracht, niet een last.”

6x mythes en misvattingen over kinderen met ADHD